Thúc đẩy chủ trương đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy

Điểm lại các quyết sách

Triển khai thực hiện các Nghị quyết 18 và 19 của Ban Chấp hành Trung ương, Kế hoạch 139 của Tỉnh ủy Quảng Nam, trong các năm từ 2017 - 2020, khá nhiều đề án, dự thảo nghị quyết trên lĩnh vực nội vụ được xem xét tại các kỳ họp HĐND tỉnh. Ngoài các dự thảo nghị quyết mang tính thường kỳ như giao chỉ tiêu biên chế, HĐND tỉnh cũng đã xem xét, cho ý kiến quyết định nhiều vấn đề quan trọng. Điển hình như năm 2018, ban hành Nghị quyết 42 về sắp xếp, tổ chức lại các thôn, tổ dân phố; Nghị quyết 60 về số lượng chức danh người hoạt động không chuyên trách (NHĐKCT) ở thôn giúp giảm 471 thôn và khoảng 3.500 người hoạt động ở thôn, tiết kiệm ngân sách mỗi năm hơn 95 tỷ đồng. Năm 2019, HĐND tỉnh thúc đẩy thực hiện chủ trương sắp xếp, sáp nhập đơn vị hành chính cấp xã thông qua việc ban hành các nghị quyết về phương án sắp xếp, giảm 3 đơn vị hành chính cấp xã; giảm số lượng lớn cán bộ công chức cấp xã và NHĐKCT.

Bên cạnh đó, việc cụ thể hóa Nghị định 34/2019/NĐ-CP (có hiệu lực từ ngày 25.6.2019) cũng được HĐND tỉnh triển khai rất kịp thời với sự ra đời của Nghị quyết 12/2019/NQ-HĐND quy định số lượng, chức danh, mức phụ cấp, phụ cấp kiêm nhiệm đối với người hoạt động không chuyên trách ở cấp xã; Nghị quyết 02/2020/NQ-HĐND quy định mức phụ cấp, phụ cấp kiêm nhiệm đối với người hoạt động không chuyên trách ở thôn, tổ dân phố, công an viên, thôn/khối trưởng; mức bồi dưỡng, bồi dưỡng kiêm nhiệm đối với người trực tiếp tham gia công việc của thôn, tổ dân phố.

Đặc biệt, từ ngân sách tỉnh, HĐND tỉnh đã có những quyết sách quan trọng thúc đẩy thực hiện hiệu quả chủ trương sắp xếp tổ chức, bộ máy như: Tiếp tục hỗ trợ thêm cho NHĐKCT cấp xã, thôn ngoài quy định chung; chính sách hỗ trợ thôi việc đối với NHĐKCT, công an viên thường trực cấp xã trong bối cảnh giảm số lượng NHĐKCT và thực hiện lộ trình bố trí công an chính quy về xã.

Xem xét thực tiễn khi cụ thể hóa quy định

Với đặc thù, các nội dung trình HĐND tỉnh liên quan đến tổ chức, bộ máy, chế độ chính sách được thảo luận và quyết định trong bối cảnh quy định từ Trung ương chưa cụ thể, đồng bộ; các chính sách do tỉnh ban hành trước đây đang được thực hiện khá ổn định; có sự khác nhau về quan điểm, cách làm giữa cơ quan trình, cơ quan thẩm tra. Bên cạnh đó, sau những chính sách, quy định mới là hàng loạt vấn đề liên quan đến quyền lợi của các đối tượng chịu tác động như: Giảm thôn, sáp nhập xã, giảm chỉ tiêu biên chế, thay đổi quy định về phụ cấp... Do vậy, việc thực hiện thận trọng, có lộ trình từng bước, tạo đồng thuận từ chủ trương đến thực hiện là một yêu cầu chung đối với từng chủ thể trong chu trình dự thảo, thẩm tra, thảo luận và quyết định.

Đối với cơ quan thẩm tra, yêu cầu quan trọng là phải trên quan điểm khách quan, trung thực, xem xét phương án tối ưu cho đối tượng bị điều chỉnh và bảo đảm các quy định do cùng một cơ quan ban hành không mâu thuẫn, chồng chéo lẫn nhau. Thời gian qua, ngoài chú trọng giám sát thực tế, Ban Pháp chế HĐND tỉnh đã tổ chức lấy ý kiến lãnh đạo các địa phương, cán bộ cơ sở về dự thảo các chính sách, quy định; tham khảo cách làm của các địa phương khác... Từ đó phân tích, đánh giá trình HĐND các báo cáo thẩm tra là sản phẩm mang tiếng nói từ thực tế, phản biện các nội dung trình kỳ họp, cung cấp đầy đủ các thông tin cần thiết cho nghị trường các kỳ họp HĐND. Qua đó, kiến nghị những chủ trương, biện pháp thuộc thẩm quyền HĐND tỉnh bảo đảm thực hiện có hiệu quả chủ trương, quan điểm của các Nghị quyết 18 và 19.

Trường hợp còn có ý kiến khác nhau trong quá trình xây dựng các dự thảo, cả cơ quan tham mưu và cơ quan thẩm tra đều đề xuất các phương án khác nhau để HĐND tỉnh thảo luận và quyết định. Với cách làm đó, khá nhiều chính sách do HĐND tỉnh ban hành được cơ sở đón nhận và thực hiện hiện quả, tránh tình trạng cứng nhắc, máy móc là chỉ dựa vào quy định Trung ương mà không tính toán đến thực tiễn của tỉnh.

Tiếp tục thúc đẩy

Kết quả là vậy, tuy nhiên so sánh với các mục tiêu, yêu cầu đặt ra tại Nghị quyết 18, 19 vẫn còn khá nhiều việc phải làm, trong đó có vai trò và trách nhiệm HĐND tỉnh. Cụ thể, việc giao biên chế của HĐND tỉnh giai đoạn 2017 - 2020 vẫn chưa theo tiêu chí cụ thể, dẫn đến tình trạng giao biên chế mang tính bình quân, chưa sát thực tế; tổ chức sắp xếp các phòng, ban bên trong cơ quan hành chính, các đơn vị sự nghiệp công lập chưa tiến hành đồng bộ với việc giảm chỉ tiêu biên chế, số lượng các đơn vị sắp xếp lại khá nhiều nhưng không thể hiện rõ được số biên chế giảm sau sắp xếp; một số quy định về chế độ, chính sách đối với cán bộ cơ sở đã phát sinh bất cập cần được điều chỉnh; khoán kinh phí chi trả phụ cấp và chi hoạt động các tổ chức chính trị - xã hội cơ sở theo chủ trương chung chưa nhất quán về cách thức thực hiện dẫn đến phải điều chỉnh quy định trong thời gian ngắn.

Trong thời gian tới, để tiếp tục thực hiện chủ trương sắp xếp tổ chức, bộ máy các cơ quan trong hệ thống chính trị, tinh giản biên chế, cơ cấu lại đội ngũ cán bộ công chức tinh gọn, hoạt động hiệu lực hiệu quả, cần tiếp tục thúc đẩy các vấn đề HĐND tỉnh đã quyết nghị về chủ trương và giao nhiệm vụ như: Xây dựng Bộ tiêu chí làm cơ sở giao chỉ tiêu biên chế công chức trong các tổ chức hành chính; cắt giảm chỉ tiêu biên chế đối với các đơn vị, địa phương còn chỉ tiêu nhưng không có kế hoạch, nhu cầu tuyển dụng; thu hồi chỉ tiêu biên chế viên chức đối với các đơn vị sự nghiệp tự chủ chi thường xuyên; tiếp tục rà soát sửa đổi các quy định về chế độ chính sách đối với cán bộ cơ sở; thực hiện nhất quán chủ trương khoán kinh phí hoạt động các tổ chức chính trị - xã hội theo quy mô và hiệu quả hoạt động...