Dự án Luật Tài nguyên nước (sửa đổi):

Bảo vệ, phục hồi và phát triển tài nguyên nước

- Thứ Tư, 15/03/2023, 17:16 - Chia sẻ

Trước thực trạng tài nguyên nước đang bị suy thoái nặng nề, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ đề nghị, cần nghiên cứu, bổ sung khái niệm, các phương án phục hồi tài nguyên nước hoặc bảo vệ và phát triển tài nguyên nước tại Chương III của dự thảo Luật Tài nguyên nước (sửa đổi), trong đó, cần nhấn mạnh vào trọng tâm phục hồi tài nguyên nước.

Chiều nay, 15.3, tại Nhà Quốc hội, tiếp tục chương trình Phiên họp thứ 21, dưới sự chủ trì của Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã cho ý kiến về dự án Luật Tài nguyên nước (sửa đổi).

Hoàn thiện chính sách quản lý, sử dụng tài nguyên nước

Trình bày Tờ trình dự án Luật Tài nguyên nước (sửa đổi), Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Lê Công Thành cho biết, qua hơn 10 năm thực hiện, Luật Tài nguyên nước năm 2012 đã góp phần tạo chuyển biến tích cực trong nhận thức, hành động của toàn xã hội về bảo vệ, khai thác sử dụng tài nguyên nước. Tuy nhiên, một số quy định của Luật còn giao thoa, chồng chéo với các luật khác dẫn đến khó thực hiện hoặc lãng phí nguồn lực. Hiện vẫn thiếu khung pháp lý cho an ninh nguồn nước; thiếu quy định cụ thể liên quan đến điều hòa, phân bổ nguồn nước, giám sát chặt chẽ các hoạt động khai thác, sử dụng tài nguyên nước…

Vì vậy, cần thiết phải cập nhật, thể chế hóa quan điểm, chủ trương, chính sách mới của Đảng và Nhà nước về quản lý, bảo vệ tài nguyên nước. Trong đó, cần nghiên cứu, sửa đổi Luật Tài nguyên nước, hoàn thiện hành lang pháp lý đồng bộ, thống nhất, đảm bảo minh bạch để phân bổ hợp lý, khai thác tối đa và sử dụng có hiệu quả tài nguyên nước, đảm bảo an ninh nguồn nước quốc gia; chú trọng phòng ngừa, kiểm tra giám sát và phục hồi các nguồn nước bị suy thoái, kiệt quệ và ô nhiễm; phân định rõ trách nhiệm quản lý nguồn nước và trách nhiệm quản lý công trình khai thác nước ở cả Trung ương và địa phương; giải quyết các chồng chéo, xung đột pháp luật.

Thẩm tra sơ bộ dự án Luật, Thường trực Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường tán thành sự cần thiết sửa đổi Luật Tài nguyên nước như Tờ trình số 37/TTr-CP của Chính phủ.

Theo Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường Lê Quang Huy, nội dung dự thảo Luật đã thể chế hóa được Nghị quyết của Đại hội lần thứ XIII của Đảng về bảo vệ môi trường, bảo vệ tài nguyên thiên nhiên, thích ứng với biến đổi khí hậu, chủ động phòng tránh và giảm thiểu rủi ro thiên tai; các mục tiêu, nhiệm vụ trong 05 nghị quyết của Bộ Chính trị về phát triển kinh tế - xã hội vùng trong cả nước, Kết luận số 36-KL/TW của Bộ Chính trị về bảo đảm an ninh nguồn nước.

Tuy nhiên, Thường trực Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường cũng đề nghị cần tập trung làm rõ hơn quan điểm về chủ động tích nước, trữ nước; điều tiết, bảo đảm đủ nước cấp cho sinh hoạt và sản xuất; kiện toàn hệ thống tổ chức, bộ máy quản lý nguồn nước, bảo đảm thống nhất, tinh gọn, hiệu lực, hiệu quả từ Trung ương đến địa phương, sự phối hợp đồng bộ giữa các ngành, các cấp; cơ cấu lại các ngành, lĩnh vực sản xuất sử dụng nhiều nước; thực hiện các giải pháp tiết kiệm nước, tái sử dụng nước; ứng dụng khoa học và công nghệ trong quản trị, phát triển tài nguyên nước.

Thường trực Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường cũng đánh giá, nhìn chung dự thảo Luật đã bảo đảm tính hợp hiến, hợp pháp, thống nhất với hệ thống pháp luật hiện hành và các điều ước quốc tế mà Việt Nam đã ký kết hoặc gia nhập; bảo đảm tính khả thi. Tuy nhiên, vẫn có một số điều khoản cần rà soát, chỉnh sửa thêm.

Cụ thể hoá tối đa ngay trong dự thảo Luật

Các Ủy viên Ủy ban Thường trực Quốc hội đánh giá cao sự chuẩn bị kỹ lưỡng, nghiêm túc, trách nhiệm, công phu của Chính phủ đối với dự án Luật. Báo cáo thẩm tra sơ bộ của Thường trực Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường cũng đã được chuẩn bị rất kỹ lưỡng, từ sớm từ xa.

Theo Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ, cần nghiên cứu bổ sung chính sách mở rộng, tăng cường hợp tác quốc tế trong quản lý nguồn nước, khai thác, sử dụng, cấp nước tại Điều 6 dự thảo Luật nhằm bảo đảm tương thích với Công ước về sử dụng nguồn nước liên quốc gia cho mục đích phi giao thông thủy mà Việt Nam đã tham gia, cũng như bảo đảm tương thích với Luật Bảo vệ môi trường năm 2020.

Trước thực trạng tài nguyên nước đang bị suy thoái nặng nề, Chủ tịch Quốc hội cũng đề nghị, cần nghiên cứu, bổ sung khái niệm, các phương án phục hồi tài nguyên nước hoặc bảo vệ và phát triển tài nguyên nước tại Chương III của dự thảo Luật, trong đó, cần nhấn mạnh vào trọng tâm phục hồi tài nguyên nước.

Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng băn khoăn về phạm vi điều chỉnh của dự thảo Luật. Theo dự thảo Luật, “tài nguyên nước” bao gồm nguồn nước mặt, nước dưới đất, nước mưa và nước biển thuộc lãnh thổ của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam. Vậy nước dưới đất và nước biển ở đáy biển và vùng tiếp giáp lãnh hải có thuộc phạm vi điều chỉnh của dự thảo Luật hay không cần làm rõ. 

Cùng với đó, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật cũng đề nghị phân định rõ phạm vi điều chỉnh với các luật khác có liên quan như Luật Khoáng sản, Luật Biển Việt Nam để bảo đảm không chồng chéo. Rà soát, nghiên cứu kỹ lưỡng các quy định trong pháp luật có liên quan, đặc biệt là những vấn đề có cách tiếp cận đa chiều để đưa ra quy định nhất quán, tránh mâu thuẫn.

Cũng theo Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật, quy định về thẩm quyền cấp, gia hạn, điều chỉnh, đình chỉ, thu hồi giấy phép về tài nguyên nước, đăng ký khai thác, sử dụng nước và chấp thuận sử dụng mặt nước, các hoạt động thuộc phạm vi lòng, bờ, bãi sông, hồ tại Điều 82 dự thảo Luật còn chung chung. Việc giao Chính phủ quy định chi tiết thẩm quyền này là chưa phù hợp với tinh thần Kết luận số 19 của Bộ Chính trị về định hướng chương trình xây dựng pháp luật nhiệm kỳ Quốc hội Khoá XV và Nghị quyết số 27 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng Khoá XIII về tiếp tục xây dựng, hoàn thiện Nhà nước pháp quyền XHCN Việt Nam trong giai đoạn mới, trong đó nêu rõ tăng cường xây dựng quy định pháp luật cụ thể, chi tiết. Từ tổng kết thực tiễn, cần quy định thẩm quyền cụ thể trong dự thảo Luật, trên tinh thần đẩy mạnh phân cấp, phân quyền rõ ràng cho UBND cấp tỉnh, Sở Tài nguyên môi trường cấp tỉnh, bảo đảm tính thống nhất, tránh tạo kẽ hở, tiêu cực.

Cũng băn khoăn về các nội dung giao Chính phủ quy định chi tiết, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh cho biết, dự thảo Luật có đến 33 điều giao Chính phủ quy định chi tiết, trong đó có các điều bổ sung mới, kèm theo đó là các chính sách mới. Do vậy, cơ quan soạn thảo cần rà soát các nội dung có thể quy định chi tiết ngay trong dự thảo Luật. 

Thanh Chi
#