Thành lập thành phố Từ Sơn thuộc tỉnh Bắc Ninh

Đủ 5/5 điều kiện thành lập thành phố

Trước đó, trình bày Tờ trình của Chính phủ, Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà cho biết, theo đề xuất của UBND tỉnh Bắc Ninh, thành phố Từ Sơn được thành lập trên cơ sở nguyên trạng 61,08 km² diện tích tự nhiên, dân số 202.874 người và 12 phường của thị xã Từ Sơn hiện nay. Trụ sở làm việc của thành phố Từ Sơn: giữ nguyên trụ sở làm việc của các cơ quan, tổ chức, đơn vị của thị xã Từ Sơn hiện có.

Qua đánh giá các báo cáo UBND tỉnh Bắc Ninh, Chính phủ nhận thấy, thị xã Từ Sơn là vùng đất có lịch sử văn hóa lâu đời, có vị trí chiến lược quan trọng trong các cuộc đấu tranh chống kẻ thù xâm lược với rất nhiều di tích lịch sử văn hóa được xếp hạng di tích cấp quốc gia. Nằm trên hành lang kết nối 6 phân khu đô thị Bắc Ninh - Tiên Du - Từ Sơn - Quế Võ - Yên Phong - Thuận Thành; thị xã Từ Sơn hiện nay là điểm trung gian kết nối giữa đô thị Bắc Ninh với Thủ đô Hà Nội. Thị xã Từ Sơn cũng là trung tâm kinh tế, công nghiệp, dịch vụ, giữ vai trò động lực thúc đẩy sự phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh Bắc Ninh. Cùng với vai trò kết nối tỉnh Bắc Ninh với vùng Thủ đô Hà Nội, thị xã Từ Sơn còn là đô thị nằm trên hành lang kinh tế lớn Lạng Sơn - Hà Nội - Hải Phòng - Quảng Ninh thông qua những tuyến giao thông huyết mạch quan trọng, kết nối các tỉnh, các đô thị, các trung tâm phát triển kinh tế lớn của cả nước.

Với vị trí, vai trò, hiện trạng và định hướng phát triển của thị xã, Tờ trình của Chính phủ nêu rõ, việc thành lập thành phố Từ Sơn trên cơ sở nguyên trạng về diện tích tự nhiên, dân số và số đơn vị hành chính cấp xã trực thuộc của thị xã Từ Sơn hiện nay là cần thiết và phù hợp với các quy hoạch đã được các cấp có thẩm quyền phê duyệt, thúc đẩy địa phương phát triển trở thành đô thị ngày càng văn minh, hiện đại, đáp ứng nguyện vọng của Đảng bộ, chính quyền và Nhân dân tỉnh Bắc Ninh nói chung và trên địa bàn thị xã Từ Sơn nói riêng.

Tờ trình của Chính phủ cũng nêu rõ, việc thành lập thành phố Từ Sơn thuộc tỉnh Bắc Ninh bảo đảm đáp ứng các điều kiện quy định tại khoản 2 Điều 128 Luật Tổ chức chính quyền địa phương. Theo đó, việc thành lập thành phố Từ Sơn phù hợp với Kế hoạch phân loại đô thị toàn quốc giai đoạn 2021 – 2030; góp phần phát huy ngày càng tốt hơn tiềm năng, lợi thế của địa phương nhằm thúc đẩy sự phát triển kinh tế - xã hội chung của tỉnh Bắc Ninh và của riêng đô thị Từ Sơn. Thành lập thành phố Từ Sơn tạo căn cứ pháp lý cho việc thiết lập mô hình tổ chức bộ máy quản lý đô thị phù hợp, vừa giữ gìn và phát huy các giá trị lịch sử, văn hóa tốt đẹp của địa phương trong quá trình đô thị hóa, vừa phát huy được tiềm năng, lợi thế của đô thị, hệ thống hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng kinh tế - xã hội sẽ tiếp tục được đầu tư đồng bộ, thu hút các nhà đầu tư và doanh nghiệp đến địa bàn phát triển sản xuất, kinh doanh và đầu tư.

Về tiêu chuẩn thành lập, căn cứ các tiêu chuẩn của thành phố thuộc tỉnh quy định tại Điều 5 Nghị quyết số 1211/2016/UBTVQH13, Chính phủ nhận thấy, thị xã Từ Sơn đạt đủ 5/5 tiêu chuẩn để thành lập thành phố thuộc tỉnh.

Ổn định bộ máy các cơ quan, tổ chức ở địa phương

Trình  bày báo cáo thẩm tra, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng cho biết, Ủy ban Pháp luật tán thành với sự cần thiết thành lập thành phố Từ Sơn, tỉnh Bắc Ninh với những lý do nêu trong các Tờ trình và Đề án của Chính phủ. Đối chiếu với quy định tại Luật Tổ chức chính quyền địa phương và Nghị quyết số 1211/2016 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về tiêu chuẩn của đơn vị hành chính và phân loại đơn vị hành chính, Ủy ban Pháp luật cũng nhận thấy, việc thành lập thành phố Từ Sơn, tỉnh Bắc Ninh đã bảo đảm 5/5 điều kiện và 5/5 tiêu chuẩn về quy mô dân số, diện tích tự nhiên, số đơn vị hành chính trực thuộc, phân loại đô thị và tiêu chuẩn về cơ cấu và trình độ phát triển kinh tế - xã hội theo quy định.

Cơ quan chủ trì thẩm tra cho rằng, hồ sơ Đề án đã được chuẩn bị nghiêm túc, đầy đủ, đúng quy định. Trình tự, thủ tục lập các Đề án đáp ứng quy định của Luật Tổ chức chính quyền địa phương và Nghị quyết số 1211/2016/UBTVQH13. Đề án đã được lấy ý kiến của cử tri, của Hội đồng Nhân dân ở các đơn vị hành chính chịu ảnh hưởng trực tiếp với tỷ lệ tán thành cao và được đăng tải trên Cổng thông tin điện tử của Chính phủ theo đúng quy định. Đề án đã được lấy ý kiến thành viên Chính phủ với 28/28 thành viên biểu quyết đồng ý thông qua.

Liên quan đến việc thành lập Tòa án nhân dân và Viện kiểm sát nhân dân thành phố Từ Sơn, tỉnh Bắc Ninh trên cơ sở Tòa án nhân dân, Viện kiểm sát nhân dân thị xã Từ Sơn: Chánh án Tòa án nhân dân tối cao, Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao đã có Tờ trình gửi Ủy ban Thường vụ Quốc hội. Ủy ban Tư pháp của Quốc hội đã có văn bản tham gia thẩm tra, trong đó thống nhất với đề nghị của Chánh án Tòa án nhân dân tối cao và Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao.  

Trong quá trình thẩm tra, Ủy ban Pháp luật đã đề nghị chính quyền địa phương tỉnh Bắc Ninh cung cấp thêm thông tin về các biện pháp, giải pháp đã được triển khai hoặc dự kiến triển khai nhằm khắc phục những nội dung Ủy ban Pháp luật lưu ý từ khi Nghị quyết số1191/NQ của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về việc thành lập các phường thuộc thị xã Từ Sơn được ban hành và có hiệu lực cho đến nay như: giải pháp để xử lý vấn đề ô nhiễm tiếng ồn, ô nhiễm không khí, ô nhiễm nguồn nước tại một số làng nghề thủ công, truyền thống; lộ trình sắp xếp đối với những phường có diện tích tự nhiên nhỏ... Đồng thời, đề nghị chính quyền địa phương cần rút kinh nghiệm, có phương án tổng thể sắp xếp đơn vị hành chính của địa phương theo Nghị quyết số 37-NQ/TW ngày 24.12.2018 của Bộ Chính trị để bảo đảm hiệu quả, đáp ứng yêu cầu về thực hành tiết kiệm, chống lãng phí, tránh gây xáo trộn,ảnh hưởng đến đời sống, hoạt động bình thường của các cơ quan nhà nước, người dân và doanh nghiệp.

Những nội dung Ủy ban Pháp luật đề nghị cung cấp thông tin nêu trên đã được đại diện Chính phủ (Bộ Nội vụ) giải trình tại phiên họp thẩm tra. Ngày 7.9.2021, Ủy ban nhân dân tỉnh Bắc Ninh đã có văn bản số 578/UBND-NC gửi Ủy ban Pháp luật cung cấp thông tin về một số nội dung liên quan đến Đề án thành lập thành phố Từ Sơn, tỉnh Bắc Ninh, đồng thời, ngày 10.9.2021, Bộ Nội vụ có văn bản số 4417/BNV-CQĐP thống nhất với ý kiến của chính quyền địa phương. Sau khi xem xét, Ủy ban Pháp luật thống nhất với nội dung thông tin đã cung cấp của các cơ quan.

Do vậy, Ủy ban Pháp luật đã tiến hành biểu quyết với 46/46 thành viên tán thành việc trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội ban hành Nghị quyết về việc thành lập thành phố Từ Sơn, tỉnh Bắc Ninh. Song, về dự thảo Nghị quyết, Ủy ban Pháp luật đề nghị bổ sung vào dự thảo Nghị quyết một điều quy định về việc thành lập Tòa án nhân dân, Viện kiểm sát nhân dân thành phố Từ Sơn, tỉnh Bắc Ninh để bảo đảm tính thống nhất, đồng bộ trong việc kiện toàn tổ chức bộ máy chính quyền địa phương và các cơ quan có liên quan ở đơn vị hành chính mới được thành lập và xác định thời điểm có hiệu lực của Nghị quyết là từ ngày 1.11.2021 để các cơ quan, tổ chức và chính quyền địa phương có thời gian kiện toàn tổ chức bộ máy, thay đổi con dấu, giấy tờ của công dân.

Tiếp đó, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã biểu quyết thông qua Nghị quyết về việc thành lập thành phố Từ Sơn. Các Ủy viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội cũng đề nghị, các cơ quan, tổ chức hữu quan có trách nhiệm tổ chức thi hành Nghị quyết này sớm sắp xếp, ổn định bộ máy các cơ quan, tổ chức ở địa phương, bảo đảm sẽ vận hành thông suốt khi Nghị quyết có hiệu lực thi hành, tạo thuận lợi cao nhất cho người dân và doanh nghiệp.

Nghị quyết có hiệu lực thi hành kể từ ngày 1.11. 2021.

Về tổ chức thực hiện, Nghị quyết quy định, Chính phủ, Hội đồng nhân dân, Ủy ban nhân dân tỉnh Bắc Ninh và các cơ quan, tổ chức hữu quan có trách nhiệm tổ chức thi hành Nghị quyết; sắp xếp, ổn định bộ máy các cơ quan, tổ chức ở địa phương; ổn định đời sống của Nhân dân địa phương bảo đảm yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội, quốc phòng và an ninh trên địa bàn.

Chánh án Tòa án nhân dân tối cao, Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao, trong phạm vi nhiệm vụ, quyền hạn của mình, có trách nhiệm sắp xếp tổ chức bộ máy, quyết định biên chế, số lượng Thẩm phán, Kiểm sát viên, công chức khác và người lao động của Tòa án nhân dân, Viện kiểm sát nhân dân thành phố Từ Sơn, tỉnh Bắc Ninh theo quy định của pháp luật. Các cơ quan, tổ chức, đơn vị có tên gọi gắn với địa danh thị xã Từ Sơn phải hoàn thành việc đổi tên để hoạt động với tên gọi thành phố Từ Sơn kể từ ngày Nghị quyết có hiệu lực thi hành.