Sổ tay:
Quá trình lấy ý kiến Dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung Nghị định 43/2017/NĐ-CP về nhãn hàng hóa, đại diện nhiều doanh nghiệp cho rằng, quy định hàng hóa xuất khẩu chuyển sang lưu thông trên thị trường sẽ phải bỏ nhãn chính (bằng tiếng nước ngoài) và thay bằng nhãn tiếng Việt như nhãn của hàng hóa lưu thông trong nước sẽ gây tốn kém cho doanh nghiệp, tăng chi phí tuân thủ.
Cụ thể Điều 2.2.b của dự thảo nghị định quy định hàng hóa không xuất khẩu được hoặc bị trả lại được đưa ra lưu thông trên thị trường cần dán nhãn phụ tại Điều 8.2 Nghị định 43/2017/NĐ-CP về nhãn hàng hóa. Cụ thể, các hàng hóa này sẽ phải bỏ nhãn chính (bằng tiếng nước ngoài) và thay bằng nhãn tiếng Việt như nhãn với hàng hóa lưu thông trong nước. Quy định này được Ban soạn thảo cho rằng sẽ góp phần hạn chế gian lận thương mại.
Tuy nhiên, theo đại diện Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam, Ban soạn thảo cần tính đến chi phí mà doanh nghiệp bỏ ra để thực hiện quy định này. Thực tế, mục đích của việc đưa hàng hóa không xuất khẩu được về tiêu thụ tại thị trường nội địa là để tránh phải tiêu hủy các hàng hóa này, trong khi hàng hóa vẫn có khả năng sử dụng, đồng thời giúp doanh nghiệp giảm tổn thất về doanh thu. Quy định như dự thảo nghị định khiến doanh nghiệp phải bóc bỏ nhãn cũ, thậm chí thay cả bao bì bên ngoài, để in nhãn mới bằng tiếng Việt, tốn thêm nhiều chi phí về nhân công và thời gian để thực hiện việc này. Điều này cũng đồng nghĩa với việc làm gia tăng chi phí để chuyển đổi hàng hóa khi bán nội địa - tức là gia tăng chi phí tuân thủ pháp luật.
Liên quan đến đề xuất ghi nhãn dinh dưỡng với thực phẩm; trách nhiệm của Bộ Y tế hướng dẫn lộ trình, cách ghi nhãn dinh dưỡng theo loại thực phẩm phù hợp, thực phẩm được miễn ghi một số chỉ tiêu dinh dưỡng tại Điều 1.9 Dự thảo. Theo đại diện nhiều doanh nghiệp, điều này là cần thiết, nhưng cách quy định như trên là chưa phù hợp về hiệu lực thi hành. Theo đó, việc ghi nhãn dinh dưỡng sẽ được thực hiện khi nghị định sửa đổi này có hiệu lực, còn lộ trình, nội dung ghi nhãn và các trường hợp miễn giảm thì lại phải chờ đến khi Bộ Y tế có văn bản hướng dẫn. Khi đó, doanh nghiệp có thể gặp vướng mắc do không biết phải thực hiện như thế nào? Áp dụng văn bản cũ; hay lại phải có công văn xin ý kiến?
Thực tiễn thi hành Nghị định số 43/2017/NĐ-CP cho thấy, đây là văn bản chung quy định về nhãn hàng hóa, các bộ quản lý chuyên ngành còn ban hành thêm các quy định ghi nhãn khác với một số loại sản phẩm hàng hóa. Điều này dẫn đến việc doanh nghiệp liên tục phải thay mới nhãn hàng hóa, gây tốn kém chi phí và công sức của doanh nghiệp. Điều 3.3 dự thảo nghị định đã bổ sung quy định chuyển tiếp, cho phép doanh nghiệp sử dụng nhãn cũ đã in ấn để gắn lên hàng hóa, nhưng không quá 2 năm kể từ khi có hiệu lực.
Tuy nhiên, pháp luật chuyên ngành khác thường không có quy định chuyển tiếp như vậy. Đại diện Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam cho rằng, để tạo thuận lợi cho doanh nghiệp, đề nghị cơ quan soạn thảo bổ sung quy định mang tính nguyên tắc về thời gian chuyển tiếp cho bất kỳ quy định thay đổi về nhãn hàng hóa.
