Vấn đề về vệ sinh môi trường và đô thị đang đối mặt với nhiều thách thức, đặc biệt là nước thải và rác thải, chúng gây ô nhiễm trầm trọng nguồn nước, đất và phát thải khí nhà kính. Tại phiên chất chiều 16.3, nhiều đại biểu Quốc hội quan tâm chất vấn Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường về vấn đề xử lý nước thải, rác thải sinh hoạt và giải pháp đầu tư xây dựng nhà máy xử lý tại các địa phương.
Theo ĐBQH Nguyễn Quang Huân (Bình Dương), hiện nay mới xử lý được 15% lượng nước thải đô thị mà chỉ tiêu thì chúng ta cần phải xử lý là 70% đến 2030. Về vấn đề rác thải sinh hoạt, cả nước đang thải ra khoảng 60 nghìn tấn rác mỗi năm, 70% lượng rác được xử lý chủ yếu bằng chôn lấp và đang gây ô nhiễm.
Từ thực tế này, đại biểuNguyễn Quang Huân đề nghị Bộ trưởng cho biết Bộ Tài nguyên Môi trường có biện pháp gì để tham mưu cho Chính phủ phấn đấu đạt chỉ tiêu về xử lý nước thải cũng như Bộ cần có biện pháp gì để xử lý lượng rác này và hoàn nguyên các bãi rác hiện có.
Đại biểu Quốc hội Nguyễn Quang Huân (Bình Dương) chất vấn
Ảnh: Hồ Long
Giải đáp chất vấn của đại biểu, Bộ trưởng BộTài nguyên và Môi trường Trần Hồng Hà cho biết, về xử lý chất thải rắn,tới đây sẽ theo hướng thay đổi quan điểm thay vì chôn lấp, không hợp vệ sinh sang việc coi đây là một loại tài nguyên phải tái sử dụng, tái chế có hiệu quả. Về nội dung liên quan đến công nghệ, trong năm 2022 Bộ sẽ tổng kết, đánh giá toàn bộ các trung tâm xử lý chất thải, qua đó nắm rõ hơn tình trạng môi trường trên cả nước hiện nay và sẽ công bố những công nghệ phù hợp để các địa phương chủ động lực chọn. Nhưng công nghệ gì thì cũng sẽ theo hướng tái chế, tái sử dụng và xử lý chất thải biến thành năng lượng. Địa phương sẽ có hướng dẫn và sẽ lựa chọn để có cách thức xử lý phù hợp biến rác thành phân bón hoặc chuyển hóa thành, biogas, điện...
Cũng theo Bộ trưởng, một vấn đề nữa rất quan trọng là trách nhiệm của người dân, các cơ chế chính sách, cơ chế tài chính và phải xã hội hóa được việc xử lý rác thải này. Trong luật đã đề cập về vấn đề dịch vụ, các dịch vụ liên quan hoàn toàn có thể tính toán một phần người dân đóng góp, một phần ban đầu là trách nhiệm của Nhà nước sẽ hỗ trợ thêm để trở thành một ngành công nghiệp dịch vụ, có các chính sách ưu tiên, ưu đãi.
Nêu quan điểm về vấn đề nước thải hiện nay, Bộ trưởng cho rằng, đối với các trung tâm xử lý nước thải, chất thải rắn, phải coi là các trung tâm dịch vụ công và nhà nước phải cung cấp mặt bằng. Thông qua quy hoạch sẽ lựa chọn công nghệ và hình thành cơ chế đấu thầu, đấu giá và phải có sự hỗ trợ ban đầu từ nhà nước để làm sao việc xử lý nước thải có thể thu hút được doanh nghiệp tham gia đầu tư.
