Thông báo nêu rõ, triển khai Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng, Luật Quy hoạch, Nghị quyết số 751/2019/UBTVQH14 ngày 16.8.2019 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội và chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, trong thời gian qua Bộ Giao thông vận tải đã chủ trì, cùng với các bộ, ngành, địa phương có liên quan khẩn trương xây dựng đồng thời 5 quy hoạch chuyên ngành Giao thông vận tải thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 (Quy hoạch mạng lưới đường bộ; Quy hoạch mạng lưới đường sắt; Quy hoạch tổng thể phát triển hệ thống cảng biển; Quy hoạch tổng thể phát triển hệ thống cảng hàng không, sân bay toàn quốc; Quy hoạch kết cấu hạ tầng đường thủy nội địa), bảo đảm tiến độ, chất lượng, công khai, minh bạch theo đúng quy định của pháp luật về quy hoạch.
Thay mặt Chính phủ, Thủ tướng biểu dương Bộ Giao thông vận tải đã chủ trì, phối hợp với các bộ, ngành, địa phương, cơ quan, đơn vị có liên quan; các thành viên Hội đồng thẩm định các quy hoạch ngành Giao thông vận tải (trong đó có các chuyên gia, nhà khoa học tham gia thành viên phản biện) đã nỗ lực xây dựng quy hoạch, đóng góp ý kiến nhận xét, phản biện một cách khoa học, công tâm, trung thực, khách quan vì sự nghiệp chung; hồ sơ quy hoạch được Bộ Giao thông Vận tải chuẩn bị công phu, kỹ lưỡng, cầu thị trên tinh thần lắng nghe, tiếp thu có trách nhiệm đối với các ý kiến đóng góp.
Để sớm phê duyệt 5 bộ quy hoạch chuyên ngành Giao thông vận tải nói chung, Quy hoạch mạng lưới đường bộ, hệ thống cảng biển nói riêng, Thủ tướng Chính phủ yêu cầu việc xây dựng các Quy hoạch phải bám sát Nghị quyết Đại hội 13 của Đảng, Nghị quyết của Chính phủ; cập nhật các Nghị quyết của Quốc hội, nhất là Nghị quyết về đầu tư công để bảo đảm tính khả thi về bố trí nguồn lực. Quy hoạch phải có tầm nhìn chiến lược, có tính kế thừa, có đổi mới và có tính liên thông, liên kết và bổ sung cho nhau về các loại hình giao thông để sao cho tiết kiệm, hiệu quả; quy hoạch có tính chiến lược và phân kỳ đầu tư, tập trung giải quyết điểm nghẽn của nền kinh tế.
Thủ tướng Chính phủ yêu cầu Bộ Giao thông Vận tải tiếp thu đầy đủ ý kiến của các đại biểu dự họp để hoàn thiện các quy hoạch trên quan điểm phải bảo đảm hài hòa giữa phát triển kinh tế - xã hội với quốc phòng - an ninh và an sinh xã hội, thích ứng với biến đổi khí hậu; nghiên cứu, cân đối hài hòa giữa các phương thức vận tải, xác định rõ phương thức vận tải trung tâm để ưu tiên tập trung nguồn lực đầu tư, trên cơ sở bảo đảm tính đồng bộ, kết nối liên thông trong từng phương thức vận tải, cũng như trong hệ thống các phương thức vận tải; làm rõ cơ sở lựa chọn quy mô cao tốc, xác định hướng tuyến bảo đảm tối ưu việc lựa chọn ngắn nhất có thể không đi qua khu đô thị, bám sát đường cũ mà phải gắn phát triển không gian đô thị mới với các tuyến cao tốc. Đồng thời rà soát lại các thuật ngữ chuyên ngành sử dụng trong các quy hoạch, bảo đảm đúng quy định của pháp luật, phù hợp với thông lệ quốc tế.
Đối với quy hoạch cảng biển, bảo đảm nguyên tắc phát huy tối đa lợi thế của quốc gia có biển, lấy cảng biển là trung tâm, đầu mối tiếp nhận, trung chuyển hàng hóa, hành khách được kết nối đồng bộ với các phương thức khác. Ưu tiên phát triển các cảng cửa ngõ quốc tế Lạch Huyện tại Hải Phòng, Cái Mép Thị Vải - Bà Rịa Vũng Tàu. Nghiên cứu cơ chế chính sách phù hợp phát triển từng bước cảng Vân Phong - Khánh Hòa để khai thác tiềm năng về điều kiện tự nhiên và vị trí địa lý.
Bên cạnh đó, nghiên cứu Quy hoạch định hướng phát triển cảng Trần Đề phục vụ đồng bằng sông Cửu Long để có thể triển khai đầu tư khi có đủ điều kiện. Bộ Giao thông vận tải phối hợp với Bộ Quốc phòng, Bộ Ngoại giao rà soát việc quy hoạch cảng biển tại các đảo nhằm phục vụ phát triển kinh tế và bảo đảm an ninh - quốc phòng, phù hợp với pháp luật quốc tế.
Quy hoạch chuyên ngành Giao thông Vận tải phải bảo đảm tính mở, dễ thực hiện, có sự gắn kết với các quy hoạch chuyên ngành khác tạo thành hệ thống tổng thể, thống nhất, tránh manh mún chia cắt; bảo đảm tầm nhìn xa, có chiến lược lâu dài, khả thi, chống tiêu cực trong xây dựng và thực hiện quy hoạch.
Bộ Giao thông Vận tải nghiên cứu đa dạng hóa nguồn lực đầu tư cho kết cấu hạ tầng giao thông như vốn Nhà nước, doanh nghiệp, phát hành trái phiếu, ODA, quỹ đầu tư phát triển và các nguồn vốn hợp pháp khác; sắp xếp thứ tự ưu tiên nghiên cứu đầu tư phù hợp với khả năng cân đối và bố trí nguồn lực.
Bộ Giao thông Vận tải thực hiện tốt công tác quản lý quy hoạch, tránh phải điều chỉnh, bổ sung; có chế tài để quản lý quy hoạch hiệu lực, hiệu quả, trong đó gắn trách nhiệm của cá nhân, tập thể trong triển khai thực hiện quy hoạch. Trong đó, thực hiện phân cấp, phân quyền trong quản lý đầu tư xây dựng nhằm huy động tối đa nguồn lực của các địa phương; tăng cường kiểm tra, giám sát, không để xảy ra tiêu cực, lãng phí gây thất thoát nguồn lực của Nhà nước và xã hội; nghiên cứu đề xuất nhu cầu sử dụng đất đai hợp lý, hiệu quả, quản lý chặt chẽ đất quy hoạch, phù hợp với quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất quốc gia; phối hợp với Bộ Quốc phòng, Bộ Công an trong việc cập nhật các nội dung liên quan đến quy hoạch trong lĩnh vực quốc phòng, an ninh.
Bên cạnh đó, rà soát lại các quy định của pháp luật có liên quan, đề xuất sửa đổi, bổ sung để tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong triển khai quy hoạch; nghiên cứu kinh nghiệm của các nước phát triển trong việc lập quy hoạch; phối hợp chặt chẽ với Bộ Kế hoạch và Đầu tư trong thực hiện Quy hoạch, trong đó có các quy hoạch vùng, nhất là Đồng bằng sông Cửu Long và vùng Tây Nguyên với Duyên hải miền Trung và Đông Nam Bộ.
Bộ Kế hoạch và Đầu tư chủ trì, phối hợp với các bộ, ngành, địa phương xây dựng báo cáo tình hình triển khai xây dựng các quy hoạch đến thời điểm hiện nay theo quy định của Luật Quy hoạch; trong đó nêu rõ tiến độ trình duyệt từng quy hoạch; đánh giá khó khăn, vướng mắc, đề xuất giải pháp (trong đó nghiên cứu cơ chế tham vấn ý kiến của các chuyên gia và tư vấn quốc tế), báo cáo Thủ tướng Chính phủ trước ngày 20.8.2021.
Thủ tướng Chính phủ giao Phó Thủ tướng Lê Văn Thành thay mặt Thủ tướng Chính phủ rà soát, ký quyết định phê duyệt các quy hoạch chuyên ngành Giao thông Vận tải nêu trên.
