Sổ tay:

Phù hợp với xu hướng quốc tế

- Thứ Hai, 24/01/2022, 06:06 - Chia sẻ

Tại Kỳ họp bất thường lần thứ Nhất, Quốc hội Khóa XV đã thông qua Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Đầu tư công, Luật Đầu tư theo phương thức đối tác công tư, Luật Đầu tư, Luật Nhà ở, Luật Đấu thầu, Luật Điện lực, Luật Doanh nghiệp, Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt và Luật Thi hành án dân sự, có hiệu lực thi hành từ ngày 1.3.2022. Trong đó, Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt đã quy định giảm mức từ 5% đến 12% thuế suất thuế tiêu thụ đặc biệt so với mức hiện hành trong 5 năm đầu nhằm khuyến khích doanh nghiệp sản xuất, người tiêu dùng sử dụng xe ô tô thân thiện với môi trường.

Theo thống kê của Hiệp hội các nhà sản xuất ô tô Việt Nam (VAMA), phương tiện chạy bằng nhiên liệu hóa thạch (xăng, dầu) ở Việt Nam ngày càng gia tăng nhanh. Cụ thể, năm 2017: 303.000 chiếc; năm 2018: 352.000 chiếc; năm 2019: 426.000 chiếc; năm 2020: 416.000 chiếc. Việc gia tăng nhanh chóng số lượng xe ô tô sử dụng nhiên liệu gốc hóa thạch trong những năm gần đây là tác nhân lớn gây ra ô nhiễm không khí ngày càng trầm trọng, đặc biệt tại Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh. Vậy nhưng, hiện các dòng xe ô tô điện chưa phổ biến, trong nước chưa sản xuất xe ô tô điện và mới bắt đầu có nhập khẩu xe ô tô điện trong vài năm gần đây. Cũng theo VAMA, các nhà sản xuất ô tô Việt Nam tính đến hết năm 2020, số lượng xe ô tô điện chạy pin bán ra trên thị trường khoảng trên 130 chiếc.

Theo đánh giá của nhiều chuyên gia, thời điểm hiện nay đối với ngành ô tô điện chạy pin thì xuất phát điểm giữa Việt Nam và các quốc gia ASEAN là gần như tương đương nhau. Chính vì vậy, Quốc hội thông qua việc điều chỉnh mức thuế suất là cơ hội để thu hút các dự án đầu tư sản xuất, lắp ráp ô tô điện chạy pin của Việt Nam; đồng thời góp phần giảm thiểu những tác động đến môi trường do xe chạy xăng, dầu gây ra.

Cụ thể tại Điều 8, Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Đầu tư công, Luật Đầu tư theo phương thức đối tác công tư, Luật Đầu tư, Luật Nhà ở, Luật Đấu thầu, Luật Điện lực, Luật Doanh nghiệp, Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt và Luật Thi hành án dân sự đã sửa đổi Điểm g, Khoản 4 Mục I Điều 7 về Biểu thuế tiêu thụ đặc biệt của Luật thuế tiêu thụ đặc biệt theo hướng giảm từ 5% đến 12% thuế suất thuế tiêu thụ đặc biệt so với mức hiện hành trong 5 năm đầu, kể từ khi Luật sửa đổi, bổ sung một số điều có hiệu lực thi hành; kể từ năm thứ 6 trở đi, điều chỉnh tăng mức thuế suất đối với xe ô tô điện chạy pin (áp dụng cả đối với xe nhập khẩu và xe sản xuất, lắp ráp trong nước). Chẳng hạn, từ ngày 1.3.2022 đến 28.2.2027, xe ô tô điện chạy bằng pin, loại chở người từ 9 chỗ trở xuống sẽ chịu thuế suất tiêu thụ đặc biệt ở mức 3%; từ ngày 1.3.2022 đến 28.2.2027 loại xe thiết kế chở hàng sẽ chịu thuế suất tiêu thụ đặc biệt ở mức 2%...

Hiện, nhiều quốc gia đã và đang có xu hướng hạn chế/loại bỏ dần các phương tiện chạy bằng nhiên liệu hóa thạch, đồng thời khuyến khích các phương tiện sử dụng nhiên liệu sạch, đặc biệt là xe ô tô điện chạy pin. Có quốc gia không thu thuế tiêu thụ đặc biệt; hoặc miễn thuế tiêu thụ đặc biệt đối với xe ô tô điện chạy pin: Hàn Quốc, Trung Quốc, Indonesia. Một số quốc gia áp dụng thuế suất thấp đối với xe ô tô điện chạy pin như: Malaysia (áp dụng một mức 10% thuế tiêu thụ đặc biệt cho xe ô tô điện); Nhật Bản (áp dụng các chính sách thuế ưu đãi với xe điện và xe có lượng phát thải thấp)…

Để những quy định trên sớm đi vào thực tiễn thì ngoài những ưu đãi về thuế, nhà nước cần triển khai các gói trợ cấp khi tiêu dùng xe điện, như miễn phí/giá sử dụng đường cao tốc, chính sách tín dụng xanh, trợ cấp ngân sách nhà nước của Chính phủ hoặc các ưu đãi khi xây dựng các trạm sạc điện.

Phạm Hải