Phát huy tối đa bản lĩnh thanh niên thế hệ mới

Vững vàng, nhạy bén

Hội thảo do Hội đồng Anh tại Việt Nam, Viện Giáo dục và Phát triển nguồn nhân lực, Viện Kinh tế và Công nghệ Y tế, phối hợp cùng Mạng lưới Trí thức trẻ Việt Nam toàn cầu tổ chức. Đây là chương trình cuối cùng trong chuỗi sự kiện “Đối thoại thế hệ trẻ Việt Nam” tiếp nối báo cáo nghiên cứu thế hệ trẻ do Hội đồng Anh tại Việt Nam khởi xướng.

Hội thảo lần này đã bàn thảo nhiều vấn đề liên quan đến xây dựng, thực thi chính sách phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp, khuyến nghị để các nhà khởi nghiệp thanh niên tồn tại và phát triển. Mặt khác, nhiều chuyên gia cũng nêu các vấn đề đổi mới tư duy, phương pháp giáo dục, tăng cường kỹ năng cho thế hệ trẻ nhằm để thúc đẩy phát triển kinh tế, xã hội một cách bền vững.

Phát biểu tại Hội thảo, Phó Chủ tịch Trung ương Hội Liên hiệp Thanh Niên Việt Nam, Điều phối nhóm Đối tác nghiên cứu quốc tế về thanh niên và phát triển bền vững, PGS. TS Trần Xuân Bách cho biết: “Trang bị kinh nghiệm và kỹ năng của thời kỳ chuyển đổi số sâu rộng cho thanh niên. Đặc biệt là tạo ra các cơ chế chia sẻ thông tin, chuyển giao tri thức và phối hợp hành động là một nhiệm vụ trọng tâm của mạng lưới trí thức trẻ Việt Nam toàn cầu. Chúng tôi hướng đến việc phát triển đội ngũ thanh niên nhạy bén và sẵn sàng để làm chủ những cơ hội, tự tin trước những thách thức mới và vững vàng trong lập thân, khởi nghiệp, kiến tạo xã hội.”

Giám đốc Hội đồng Anh tại Việt Nam Donna McGowan chia sẻ, cách ứng phó với đại dịch Covid-19 một lần nữa khẳng định vị trí của Việt Nam trên trường quốc tế. Vì vậy, việc giới trẻ Việt Nam cảm thấy tiếng nói của họ được lắng nghe, quan điểm của họ có giá trị và các đề xuất của họ có ý nghĩa với một quốc gia đang trên đà tăng trưởng mạnh mẽ sẽ trở nên quan trọng hơn bao giờ hết.

Với chủ đề “Thúc đẩy sự tham gia của thanh niên trong các vấn đề phát triển và khởi nghiệp đổi mới sáng tạo”, Hội thảo cũng lắng nghe nhiều tham luận của các diễn giả uy tín, cùng các nhà khoa học trẻ, giảng viên, doanh nhân trẻ khởi nghiệp tiêu biểu. Tham luận của các diễn giả xoay quanh nhữngnội dung chính: Thực trạng và nhu cầu phát triển năng lực và kỹ năng khởi nghiệp, lập nghiệp và hội nhập cho thanh niên; Chính sách và các hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, tăng cường sự tham gia và vai trò của thanh niên trong các vấn đề phát triển; Cơ hội và thách thức đối với thanh niên thế hệ mới. Các chuyên gia cho rằng, trong kỷ nguyên hội nhập với sự bùng nổ của khoa học và công nghệ con đường từ ý tưởng tạo ra sản phẩm hiện phải nhanh, gắn trực tiếp với nhu cầu của thị trường, đặc biệt trong lĩnh vực công nghệ… Nguyên Thứ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo, GS. TSKH Trần Văn Nhung khẳng định, Việt Nam và cả thế giới đang bước vào cuộc Cách mạng Công nghiệp lần thứ 4 (CMCN 4.0) và bị đại dịch Covid-19 tàn phá… Việc đào tạo và đào tạo lại nguồn nhân lực, nghiên cứu khoa học và triển khai ứng dụng chuẩn bị cho CMCN 4.0 đòi hỏi phải thay đổi rất nhiều mới đáp ứng được nền sản xuất và kinh tế số mới khắc phục được nạn thất nghiệp hàng loạt. Thế hệ thanh niên có trách nhiệm vinh quang là bảo vệ Tổ quốc, xây dựng, phát triển đất nước và khởi nghiệp, đổi mới, sáng tạo…         

Khỏa lấp “điểm lõm”

Theo đó, Phó trưởng Phòng Tài trợ đề tài và Hoạt động, Quỹ Đổi mới công nghệ (NATIF), Bộ Khoa học và Công nghệ, TS. Chử Đức Hoàng, cho biết, hệ sinh thái khởi nghiệp của Việt Nam gồm nhiều nhóm thực thể. Trong đó chính sách, khung pháp lý và cơ sở hạ tầng là điều kiện tiên quyết để hình thành hệ sinh thái. Những năm gần đây, hoạt động đổi mới sáng tạo tại Việt Nam có mức tăng trưởng nhanh, tuy nhiên so với thế giới, chỉ số đổi mới sáng tạo Việt Nam vẫn ở mức thấp. Năng lực cạnh tranh của kinh tế Việt Nam vẫn còn nhiều điểm “lõm”, như: sự sẵn sàng về công nghệ; sức sáng tạo; các thể chế; cơ sở hạ tầng; sự phát triển của thị trường tài chính và giáo dục, đào tạo bậc cao.

Bên cạnh đó, Hội thảo cũng bàn luận các thực trạng, giải pháp nhằm đưa ra khuyến nghị, đề xuất chính sách thiết thực, nhằm hỗ trợ sự tham gia, nâng cao vai trò của thanh niên Việt Nam trong vấn đề phát triển của nước nhà và toàn cầu. Các chuyên gia cho rằng, hiện nay, hệ sinh thái của của Việt Nam có nhiều tính mới, thay đổi thường xuyên, từ cơ chế, thể chế về các luật, dự luật, nghị định, thông tư... cho đến các nguồn lực hỗ trợ, thị trường…. Thời gian tới, để thúc đẩy các thanh niên khởi nghiệp sáng tạo cần có thêm những chính sách hỗ trợ, tạo môi trường, mang đến cơ hội phát triển cho thanh niên, sinh viên. Đặc biệt là có thêm ưu đãi đối với phụ nữ và các nhóm yếu thế kỹ năng, điều kiện để tham gia sâu rộng hơn trong quá trình ra quyết định các vấn đề xã hội, lãnh đạo phát triển, dấn thân nhiều hơn trong bối cảnh thị trường lao động của kỷ nguyên 4.0…

TS. Nguyễn Thuý Anh (Đại học California, Davis, Mỹ) cho rằng, để phát triển một cách bền vững thế hệ trẻ Việt Nam cần làm chủ công nghệ, phát triển các giải pháp năng lượng tái tạo, các công nghệ mới tiết kiệm năng lượng. Thay đổi thói quen, lối sống theo hướng tiết kiệm năng lượng bất kể khí nào có thể. Thay đổi linh hoạt các phươg thức canh tác kết hợp với xây dựng các mô hình thanh niên tiết kiệm điện, năng lượng. Mặt khác, tiếp tục thúc đẩy sáng tạo, áp dụng khoa học công nghệ tiên tiến vào sản xuất gắn với mục tiêu phát triển kinh tế xanh theo hướng bền vững…

Đánh dấu thành công của chuỗi sự kiện đối thoại với thế hệ trẻ lần này là sự ra mắt của nhóm đối tác nghiên cứu quốc tế về thanh niên và các vấn đề phát triển bền vững (EYES) do GS. TSKH Trần Văn Nhung là Chủ tịch; PGS. TS. Trần Xuân Bách là điều phối viên, cùng với nhiều nhà khoa học uy tín như: GS. TS. Đặng Hải Anh, GS. TS. Nguyễn Khánh Diệu Hồng, GS. TS. Lê Anh Vinh, PGS. TS. Nguyễn Việt Khôi, TS. Đặng Đình Long, TS. Lê Duy Anh… và đại diện các mạng lưới thanh niên tiêu biểu của nhiều lĩnh vực phát triển.