Phát huy tiềm năng, thế mạnh, phù hợp với khả năng cân đối ngân sách

Địa phương được trao cơ chế đặc thù nhằm tạo điều kiện trong chỉ đạo, điều hành để bảo đảm phát triển kinh tế - xã hội, quốc phòng - an ninh, xây dựng hệ thống chính trị. Nhìn vào mỗi địa phương được xem xét thí điểm cơ chế, chính sách đặc thù lần này chúng ta đều thấy có thế mạnh, tiềm năng riêng. Do vậy, cơ chế đặc thù cho từng địa phương cần cụ thể hóa toàn diện, đầy đủ quan điểm, chủ trương của Bộ Chính trị với mong muốn từng địa phương sẽ bứt phá đi lên trong điều kiện hiện nay của nước ta. Yêu cầu đặt ra là phải phát huy được tiềm năng, thế mạnh của địa phương song phải phù hợp với khả năng cân đối ngân sách nhà nước, không làm tăng bội chi ngân sách nhà nước. Đây là bài toán khó, nhất là trong bối cảnh khó khăn do đại dịch Covid-19.

Chính phủ, các địa phương có cố gắng trong đề xuất các cơ chế, chính sách đặc thù. Đối với TP. Hải Phòng, thời gian qua Chính phủ và địa phương đã thể hiện sự quyết liệt, quyết tâm cũng như tinh thần đổi mới. TP. Hải Phòng đã có bứt phá trong nhiệm kỳ Đại hội XII của Đảng. Và bước sang nhiệm kỳ Đại hội XIII này, việc thí điểm các cơ chế, chính sách đặc thù cho Hải Phòng cần tạo điều kiện để thành phố tiếp tục phát huy được tiềm năng, thế mạnh, bảo đảm tính vượt trội, có những bước đi mới mẻ so với các tỉnh, thành phố khác. Đối với 3 địa phương còn lại, cơ chế, chính sách đặc thù cho những địa phương này có độ “an toàn” cao, tuy nhiên sự đột phá, khác biệt của từng địa phương cần được làm rõ nét hơn, nhất là các chính sách ưu đãi đầu tư; tổ chức bộ máy, biên chế, thủ tục hành chính…

Bên cạnh các cơ chế, chính sách đặc thù mà Trung ương cho phép thí điểm, bản thân các địa phương cần thật sự cố gắng, đổi mới tư duy, năng động, sáng tạo, dám nghĩ, dám làm để tạo đột phá trong khuôn khổ pháp luật. Vừa qua, bài học điển hình là một số địa phương đã làm không đúng, có những sai phạm về nguyên tắc của tập thể, cá nhân. Do vậy, cần tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, kiểm toán; tăng cường hoạt động giám sát của Quốc hội, HĐND, MTTQ và các tổ chức chính trị - xã hội.

Các địa phương Nghệ An, Thanh Hóa, Thừa Thiên Huế đều đang theo hướng phấn đấu phát triển toàn diện, trở thành tỉnh kiểu mẫu, một cực tăng trưởng. Việc thí điểm cơ chế, chính sách đặc thù để các địa phương này phát triển có thể có những tác động, thay đổi lớn về công tác quản lý quy hoạch, ngân sách nhà nước, tổ chức chính quyền các cấp. Đây là những thử thách đặt ra. Chính vì lẽ đó, cần tiếp tục đánh giá sâu sắc, nhiều chiều tác động của các cơ chế, chính sách đặc thù; làm rõ cái được, chưa được, thuận lợi, khó khăn, thách thức để dự kiến, quy định chính sách trong thời gian tới. Cơ chế, chính sách đặc thù một mặt phải bảo đảm tính tương đồng giữa các tỉnh, thành phố, vừa phải xem xét thấu đáo, nổi bật là yếu tố đặc thù riêng.