Nâng cao vị thế, uy tín của Việt Nam, Quốc hội Việt Nam trên trường quốc tế

Sự linh hoạt và chủ động của Quốc hội Việt Nam

Báo cáo về hoạt động đối ngoại của Quốc hội trong năm Chủ tịch AIPA do Chủ nhiệm Ủy ban Đối ngoại Nguyễn Văn Giàu nêu rõ, năm Chủ tịch AIPA bắt đầu từ tháng 10.2019 và kết thúc vào tháng 9.2020. Trong Năm Chủ tịch AIPA 2020, trọng tâm là tổ chức Đại hội đồng AIPA 41, theo thông lệ của AIPA và sáng kiến do Quốc hội Việt Nam đề xuất được sự nhất trí các Nghị viện thành viên AIPA, Quốc hội Việt Nam chủ trì và phối hợp tổ chức các hoạt động lớn, đó là Thư của Chủ tịch AIPA gửi các Chủ tịch Nghị viện thành viên AIPA về đại dịch Covid-19; Phiên đối thoại theo hình thức trực tuyến giữa các nhà Lãnh đạo ASEAN và AIPA; Hội nghị Hội đồng tư vấn AIPA về phòng chống hiểm họa ma túy lần thứ 3 (AIPACODD 3) theo hình thức họp trực tuyến vào ngày 29.6.2020 tại Nhà Quốc hội; Hội nghị đối tác nghị viện AIPA về hợp tác giáo dục, văn hóa vì sự phát triển bền vững (gọi tắt là Hội nghị AIPA-ECC) theo hình thức họp trực tuyến vào ngày 30.7.2020 tại Nhà Quốc hội.

Và, Đại hội đồng AIPA lần thứ 41 tổ chức theo hình thức họp trực tuyến từ ngày 8-10.9.2020 tại Trung tâm Hội nghị quốc tế, Hà Nội. Đây là sự kiện quan trọng nhất trong Năm Chủ tịch AIPA 2020 với chủ đề “Ngoại giao Nghị viện vì Cộng đồng ASEAN gắn kết và chủ động thích ứng” với sự điều hành của Chủ tịch Quốc hội, Chủ tịch AIPA 41 Nguyễn Thị Kim Ngân; Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội, Trưởng đoàn ĐBQH Việt Nam tại AIPA 41 Tòng Thị Phóng. Việc chuyển hình thức họp trực tuyến trong bối cảnh đại dịch Covid-19 thể hiện quyết tâm, ý chí, sự linh hoạt và chủ động của Quốc hội Việt Nam nhằm thực hiện nhiệm vụ chính trị đối ngoại trong năm 2020.

Đại hội đồng AIPA 41, theo sáng kiến Quốc hội Việt Nam, áp dụng phương thức mới gộp các đề xuất chủ đề thảo luận tại mỗi Ủy ban trong cùng một nghị quyết, sáng kiến này nhận được sự ủng hộ của các Nghị viện thành viên, thích ứng với phương thức làm việc trong điều kiện họp trực tuyến. Việc xin ý kiến và tiếp thu có chọn lọc các ý kiến của Nghị viện thành viên qua 3 vòng trước ngày khai mạc Đại hội đồng bảo đảm phần điều hành thảo luận về dự thảo nghị quyết tại hầu hết các Hội nghị, Ủy ban diễn ra tương đối thuận lợi và đạt được đồng thuận của các nước.

Ngoài ra, Quốc hội Việt Nam đã đề xuất và được sự nhất trí cao của các Nghị viện thành viên về đổi mới cách thức tiến hành các phiên họp trong khuôn khổ Đại hội đồng AIPA 41 như họp Ban Chấp hành, họp Ủy ban soạn thảo Thông cáo chung và họp đối thoại ASEAN-AIPA, bảo đảm Đại hội đồng AIPA 41 tổ chức theo hình thức trực tuyến gọn, hiệu quả mà vẫn tuân thủ Quy chế, Điều lệ của AIPA. Những sáng kiến nội dung của Quốc hội Việt Nam bao gồm quan hệ đối tác nghị viện về hợp tác văn hóa giáo dục vì sự phát triển bền vững, hình thành cơ chế Hội nghị nghị sỹ trẻ của AIPA cũng như những nghị quyết và nội dung nghị quyết do Việt Nam bảo trợ tại Hội nghị Nữ nghị sỹ WAIPA, Ủy ban Kinh tế, Ủy ban Xã hội được Đại hội đồng AIPA 41 thông qua, thể hiện rõ chất lượng văn kiện và sự tham gia chủ động, sâu sắc và có thực chất của Quốc hội Việt Nam trong AIPA.

Sự điều hành của Việt Nam trong các vấn đề chính trị, an ninh, cách tiếp cận mềm mỏng, thực chất và mang tính xây dựng cao thể hiện trong việc tổ chức được Phiên họp của Ủy ban Chính trị sau 3 kỳ Đại hội đồng bị gián đoạn được các Nghị viện thành viên ghi nhận. Qua đó góp phần tăng cường đoàn kết trong khu vực cũng như bảo vệ được lợi ích cốt lõi của nước ta trong vấn đề Biển Đông được nêu trong Thông cáo chung của Đại hội đồng.

Thể hiện uy tín, vị thế của Quốc hội Việt Nam

Đại hội đồng AIPA 41 đã thông qua 26 nghị quyết và 1 Thông cáo chung. Các chủ đề thảo luận tại Đại hội đồng là rất phù hợp; nội dung phong phú, sát với tình hình thực tiễn; đặc biệt là về các biện pháp nhằm đối phó với đại dịch Covid-19, phục hồi và phát triển kinh tế trong và sau đại dịch; tầm quan trọng của việc củng cố hoà bình, an ninh và hợp tác ở khu vực. Nhiều Đoàn nêu vấn đề hòa bình, an ninh, an toàn hàng hải ở Biển Đông phải dựa trên luật pháp quốc tế, đặc biệt là Công ước Liên Hợp quốc về Luật Biển năm 1982 (UNCLOS); Tuyên bố về cách ứng xử của các bên trên Biển Đông (DOC); nhất trí thúc đẩy để sớm ký kết Bộ quy tắc ứng xử COC…

Sự tham gia về nội dung của Việt Nam, với cương vị Chủ trì, Báo cáo viên và thành viên đoàn đại biểu Quốc hội tại Đại hội đồng thể hiện chính sách đối ngoại của Việt Nam, chủ động, tích cực và trách nhiệm cũng như vị thế, vai trò của Quốc hội Việt Nam trong AIPA và trong IPU, góp phần vào sự phát triển của ngoại giao nghị viện khu vực và trên thế giới. Việc Chủ tịch Quốc hội phân công các Phó Chủ tịch Quốc hội Việt Nam tham dự và phát biểu chào mừng tại các phiên họp Ủy ban của Đại hội đồng AIPA 41 thể hiện sự coi trọng đối với sự kiện Quốc hội Việt Nam đảm nhiệm vai trò Chủ tịch AIPA, góp phần quan trọng vào thành công của Đại hội đồng lần này. Việc cử các Phó Chủ tịch Quốc hội dự và phát biểu chào mừng là chưa có tiền lệ tại các Đại hội đồng trước đó. Các cơ quan Quốc hội đã phối hợp cơ quan Chính phủ tham mưu, chuẩn bị chặt chẽ về nội dung và phối hợp làm tốt công tác tổ chức về mọi mặt, lễ tân, kỹ thuật, an ninh, an toàn thông tin, an toàn mạng được bảo đảm tốt, công tác thông tin, tuyên truyền kịp thời, đầy đủ, phong phú, phản ánh một cách tích cực và toàn diện, góp phần thành công Đại hội đồng AIPA 41.

Năm Chủ tịch AIPA 2020 kết thúc và thành công rất tốt đẹp, xuất phát từ quán triệt chủ trương, đường lối đối ngoại của Đảng, Nhà nước, sự chỉ đạo sát sao của Bộ Chính trị, Ban Chỉ đạo Quốc gia, Ban Tổ chức AIPA 41 và sự phối hợp chặt chẽ của các ngành, các cấp. Thành công của Năm Chủ tịch AIPA 2020 và Đại hội đồng AIPA 41 đã thể hiện tinh thần trách nhiệm, sự chủ động thích ứng với bối cảnh đại dịch Covid-19 và năng lực tổ chức của Quốc hội Việt Nam, góp phần hoàn thành trọng trách Chủ tịch AIPA năm 2020, thể hiện uy tín và vị thế của Quốc hội Việt Nam trong các diễn đàn nghị viện khu vực và quốc tế.

Đảm nhiệm Năm Chủ tịch AIPA 2020 và tổ chức Đại hội đồng AIPA 41 là điểm nhấn quan trọng trong công tác đối ngoại của Quốc hội nhiệm kỳ Khóa XIV và thành công của Đại hội đồng AIPA 41 đã góp phần nâng cao vị thế, uy tín của Việt Nam, của Quốc hội Việt Nam trên trường quốc tế.