Trên cơ sở nhìn nhận, phân tích thực trạng, nhận diện những cơ hội và thách thức trong xây dựng hệ giá trị, môi trường văn hóa trong trường học, Hội thảo đặt ra nhiều vấn đề. Cụ thể là: Hệ giá trị con người Việt Nam phải được cụ thể hóa và thực hiện trong trường học; rèn luyện phẩm chất yêu nước, trung thực và sáng tạo; nhà giáo chuẩn mực, gương mẫu; học sinh có nhân cách tốt, có ý thức học tập tốt và có hoài bão lớn. Bổ sung, hoàn thiện các giải pháp xây dựng văn hóa học đường, tập trung xây dựng một số mô hình điểm về văn hóa học đường để tạo sức lan tỏa.
Ảnh: Lâm Hiển
Xây dựng kỷ cương trong trường học, môi trường giáo dục an toàn, lành mạnh và thân thiện; có sự gắn kết chặt chẽ giữa gia đình, nhà trường và xã hội. Gắn chặt việc xây dựng văn hóa học đường với việc đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo, và xây dựng, phát triển văn hóa, con người Việt Nam đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững đất nước. Xây dựng bộ quy tắc ứng xử cho nhà giáo, hướng dẫn học sinh ứng xử chuẩn mực, có văn hóa trên không gian mạng.
Hội thảo cũng đã đưa ra một số kiến nghị, giải pháp. Thứ nhất, tăng cường nâng cao nhận thức về ý nghĩa, vai trò quan trọng của xây dựng văn hóa học đường. Ban hành chỉ thị của Thủ tướng Chính phủ về xây dựng môi trường văn hóa học đường. Tăng cường giáo dục lý tưởng cách mạng, đạo đức, lối sống và khơi dậy ý chí, khát vọng cống hiến trong thế hệ trẻ.
Thứ hai, tiếp tục hoàn thiện quy chế, quy định liên quan đến xây dựng môi trường văn hóa học đường; rà soát, sửa đổi, hoàn thiện hệ thống văn bản chỉ đạo, điều hành liên quan đến văn hóa học đường, trong đó có quy tắc ứng xử của nhà giáo, quy tắc ứng xử của cơ sở giáo dục. Xây dựng thiết chế văn hóa học đường làm cơ sở cho định hình văn hóa mới trong trường học, nhất là hệ thống thư viện trong trường học.
Thứ ba, xây dựng và hướng dẫn thực hiện các chuẩn mực về văn hóa đạo đức, hành vi ứng xử trong, ngoài nhà trường và trên không gian mạng. Trước mắt, bảo đảm an toàn cho việc dạy và học trực tuyến, tránh các tác động tiêu cực ảnh hưởng đến tâm lý, sinh lý của người học.
Thứ tư, đổi mới, đa dạng hóa nội dung, phương pháp, hình thức giáo dục lý tưởng, đạo đức, lối sống, giáo dục pháp luật trong nhà trường để khơi dậy khát vọng cống hiến cho thanh niên, học sinh, sinh viên; khắc phục triệt để bệnh thành tích và thiếu trung thực trong giáo dục; ngăn ngừa bạo lực học đường.
Thứ năm, xây dựng và thực hiện hiệu quả cơ chế phối hợp giữa gia đình, nhà trường và xã hội. Có giải pháp, cơ chế để huy động sự tham gia tích cực của gia đình. Nâng cao vai trò, tinh thần nêu gương của giáo viên, giảng viên, đặc biệt là vai trò của người đứng đầu nhà trường. Tăng cường trách nhiệm và hiệu quả của các tổ chức đoàn, đội trong và ngoài nhà trường nhằm thu hút sự chủ động tham gia của học sinh, sinh viên trong xây dựng môi trường văn hóa học đường...
