Lấy người dân, trong đó có thanh niên làm trung tâm
- Tại Đại hội đồng AIPA 41 sắp tới sẽ diễn ra Hội nghị đầu tiên của Nghị sĩ trẻ AIPA. Được biết, đây là sáng kiến của Việt Nam tại AIPA lần này. Xin ông cho biết, lý do nào thúc đẩy Việt Nam đưa ra sáng kiến này?
- Việc tổ chức Hội nghị Nghị sĩ trẻ AIPA là sáng kiến Quốc hội Việt Nam thúc đẩy thực hiện trong Năm Chủ tịch AIPA 2020. Sáng kiến được Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân lần đầu tiên nêu trong diễn văn tiếp nhận chức Chủ tịch AIPA tại Đại hội đồng AIPA 40 (năm 2019) tại Bangkok, Thái Lan. Nội dung này tiếp tục được đề cập trong Thông điệp của Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân, Chủ tịch AIPA và phát biểu của Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội Tòng Thị Phóng, Trưởng Đoàn đại biểu Quốc hội Việt Nam tại Phiên đối thoại giữa các nhà Lãnh đạo ASEAN - AIPA trong khuôn khổ Hội nghị Cấp cao ASEAN 36 tại Hà Nội (ngày 26.6.2020).
ASEAN đặt mục tiêu xây dựng một cộng đồng lấy người dân làm trung tâm thì trong ASEAN, thanh niên chiếm 1/3 dân số (khoảng 220 triệu người). Với số lượng đông đảo như vậy, thanh niên phải là lực lượng nòng cốt, đóng vai trò quan trọng trong bất kỳ kế hoạch hành động nào của ASEAN. Trong những năm gần đây, nhiều chương trình hành động thanh niên ASEAN đã được triển khai tạo chuyển biến tích cực góp phần nâng cao nhận thức của thanh niên về Cộng đồng ASEAN, nâng cao năng lực lãnh đạo và thúc đẩy thanh niên khởi nghiệp, hỗ trợ thanh niên nâng cao khả năng có việc làm, thúc đẩy các hoạt động tình nguyện, tăng cường năng lực thích ứng của thanh niên ASEAN với biến đổi khí hậu và sự thay đổi nhanh chóng của khoa học công nghệ. Những kết quả khích lệ đó đã đóng góp một phần quan trọng vào sự phát triển của thanh niên mỗi quốc gia và trong Cộng đồng ASEAN.
Cùng với đó, lực lượng trẻ tham gia ngày càng nhiều vào các hoạt động chính trị ở các nước trong khu vực. Số lượng nghị sĩ trẻ có xu hướng tăng tại các nghị viện thành viên AIPA, có nhiều đóng góp tích cực vào hoạt động của mỗi nghị viện thành viên AIPA nói riêng và tổ chức AIPA nói chung. Do đó, việc AIPA hướng đến thành lập hội nghị thường niên của các nghị sĩ trẻ trong khuôn khổ phiên họp của Đại hội đồng để cùng thảo luận về các chương trình nghị sự của AIPA và các vấn đề thanh niên ASEAN quan tâm là rất cần thiết.
Xuất phát từ những lý do trên, Quốc hội Việt Nam đã đề xuất thành lập quy chế Hội nghị Nghị sĩ trẻ thường niên. Đây là sáng kiến đặc biệt có ý nghĩa và kịp thời, thể hiện được tầm nhìn và đóng góp thiết thực của Quốc hội Việt Nam cho cơ chế nghị viện của khu vực.
Cụ thể hóa vai trò nghị sĩ trẻ trong xây dựng Cộng đồng ASEAN
- Ông có thể cho biết nội dung chính của Hội nghị Nghị sĩ trẻ AIPA đầu tiên trong khuôn khổ Đại hội đồng AIPA 41 lần này?
- Bám sát chủ đề của Đại hội đồng AIPA 41 và các dự thảo Nghị quyết được xem xét thông qua tại các Ủy ban của Đại hội đồng AIPA 41, Chủ đề của Hội nghị Nghị sĩ trẻ AIPA lần đầu tiên sẽ là “Sự tham gia của Nghị sĩ trẻ AIPA vào tiến trình xây dựng Cộng đồng ASEAN”. Tham gia vào Hội nghị, các đại biểu sẽ trao đổi, thảo luận về các vấn đề quan trọng như: Nghị sĩ trẻ AIPA tham gia vào quá trình xây dựng chính sách phát triển và trao quyền cho thanh niên tại mỗi nước; Nghị sĩ trẻ AIPA vì Cộng đồng ASEAN gắn kết và chủ động thích ứng đặc biệt trong bối cảnh Cách mạng Công nghiệp 4.0 và đại dịch Covid-19.
Các đại biểu sẽ trao đổi các chủ đề liên quan tới cơ hội nghề nghiệp, việc làm, những kỹ năng, kiến thức mà thanh niên ASEAN cần phải trang bị để thích ứng với không chỉ tác động của đại dịch Covid-19 mà còn từ cuộc Cách mạng Công nghiệp 4.0. Các Nghị sĩ trẻ AIPA cũng sẽ trao đổi về việc đẩy mạnh các cơ chế hợp tác Nghị sĩ trẻ AIPA trong thời gian tới.
- Như ông vừa đề cập, vấn đề việc làm cho thanh niên ASEAN trong bối cảnh đại dịch Covid-19 sẽ được hội nghị quan tâm thảo luận. Ông có thể cho biết cụ thể hơn một số sáng kiến sẽ được đề xuất tại hội nghị lần này?
- Thời gian qua, chính phủ các nước ASEAN đã không ngừng quan tâm, đầu tư mạnh mẽ cho sự phát triển của thanh niên. Nhiều nước đã ban hành các luật, chính sách, chiến lược phát triển thanh niên, đầu tư cơ sở vật chất nhằm tạo điều kiện cho thanh niên ASEAN được giáo dục toàn diện, phát triển cả về tri thức, kỹ năng và thể chất, nâng cao khả năng có việc làm, có môi trường lập thân, lập nghiệp thuận lợi.
Tuy nhiên, đại dịch Covid-19 bùng phát đã ảnh hưởng lớn đến lực lượng lao động, đặc biệt là đối tượng thanh niên. Báo cáo mới đây của Tổ chức Lao động quốc tế (ILO) cho thấy, đại dịch Covid-19 đã khiến 1/6 thanh niên thế giới bị mất việc làm, và tác động tới 660 triệu thanh niên ở khu vực châu Á - Thái Bình Dương. Chính vì vậy, tại Hội nghị Nghị sĩ trẻ đầu tiên này, mặc dù còn phải dành nhiều thời gian thảo luận về cơ cấu tổ chức và cơ chế hoạt động, nhưng chúng tôi cũng sẽ có sự quan tâm đặc biệt tới vấn đề việc làm cho thanh niên trong khu vực.
Với tư cách là những nhà làm luật, dự kiến các đại biểu sẽ đưa ra một số tham luận và trình bày sáng kiến để tăng cường sự phối hợp giữa cơ quan lập pháp và cơ quan hành pháp ở mỗi nước, cũng như trong khuôn khổ ASEAN nhằm thúc đẩy đối thoại giữa các chính phủ và thanh niên, từ đó nắm bắt tâm tư nguyện vọng của thanh niên và tìm cách tháo gỡ khó khăn. Ngoài ra, chúng tôi cũng có thể đề xuất một số sáng kiến lập pháp liên quan đến chính sách về thị trường lao động như tăng trợ cấp cho thanh niên, giảm thiểu gián đoạn trong giáo dục và đào tạo cho thanh niên, hỗ trợ nâng cao kỹ năng cho thanh niên…
Bên cạnh đó, chúng tôi có thể cũng sẽ phối hợp với Diễn đàn Thanh niên ASEAN trong triển khai Chương trình Hành động Thanh niên nhằm thúc đẩy tuổi trẻ khởi nghiệp, lập nghiệp, kết nối doanh nhân trẻ ASEAN; hỗ trợ thanh niên phát triển kỹ năng; nâng cao năng lực thích ứng của thanh niên ASEAN và từ đó nâng cao khả năng tìm kiếm việc làm… Điều này cũng là một phần giải pháp về việc làm cho thanh niên trong thời gian tới. Sự phối hợp này cũng được kỳ vọng làm sống động hơn các hoạt động của AIPA trong xây dựng và phát triển Cộng đồng ASEAN.
- Nâng cao vai trò, tiếng nói của thanh niên trong quá trình ra quyết định đang là yêu cầu đặt ra đối với quá trình xây dựng cả 3 trụ cột của Cộng đồng ASEAN. Hội nghị Nghị sĩ trẻ sẽ đóng vai trò như thế nào để thúc đẩy xu thế này ở nghị viện các nước trong khu vực?
- Bản thân việc đề xuất sáng kiến và tiến hành triển khai tổ chức Hội nghị Nghị sĩ AIPA lần đầu tiên đã thể hiện sự quan tâm của lãnh đạo AIPA nói chung và lãnh đạo Quốc hội Việt Nam nói riêng trong việc tăng cường tiếng nói của nghị sĩ trẻ AIPA và thanh niên ASEAN trong những vấn đề quan trọng được thảo luận tại các chương trình nghị sự của AIPA và lãnh đạo ASEAN.
Ngoài ra, tại Hội nghị Nghĩ sĩ trẻ AIPA sắp tới, các đại biểu sẽ thảo luận về chủ đề: Nghị sĩ trẻ AIPA tham gia vào quá trình xây dựng chính sách phát triển và trao quyền cho thanh niên tại mỗi nước, qua đó khẳng định sự cần thiết tăng cường đóng góp sáng kiến, tiếng nói của thanh niên, các nghị sĩ trẻ vào sự phát triển kinh tế - xã hội của mỗi quốc gia thành viên AIPA và quá trình ra quyết định trong các chương trình nghị sự của AIPA, đồng thời thảo luận về các cơ chế cụ thể để triển khai nội dung này.
Sáng tạo và quyết tâm của Quốc hội Việt Nam
- Sáng kiến về Hội nghị Nghị sĩ trẻ AIPA của Việt Nam được các nước thành viên khác đón nhận và đánh giá như thế nào, thưa ông?
- Các nước AIPA đều thể hiện đồng thuận trong việc tham gia vào hoạt động, cũng như sẽ cử nghị sĩ trẻ hoặc các nghị sĩ quan tâm đến vấn đề phát triển thanh niên tham gia hội nghị. Đến thời điểm này, Quốc hội Việt Nam đã gửi thư mời chính thức tới các nước, cũng như xin ý kiến ban đầu của các nước về chương trình, nội dung cũng như dự thảo Nghị quyết của hội nghị. Các nước đều thể hiện sự thống nhất cao cũng như sự sẵn sàng tham gia sâu vào các nội dung của hội nghị nói riêng và các cơ chế hợp tác nghị sĩ trẻ AIPA nói chung trong thời gian tới.
Đánh giá cao sáng kiến tổ chức Hội nghị Nghị sĩ trẻ của Quốc hội Việt Nam, các nước thành viên khác cho rằng, việc đề xuất và nỗ lực tổ chức Hội nghị Nghị sĩ trẻ đầu tiên bất chấp những khó khăn của đại dịch Covid-19 đã thể hiện vai trò tích cực, trách nhiệm của Quốc hội Việt Nam trong tiến trình thúc đẩy hơn nữa hợp tác trên các mặt trong AIPA.
Việc tổ chức hội nghị sẽ góp phần tăng cường sự tham gia của các nghị sĩ trẻ trong các hoạt động của AIPA và ASEAN, kết nối nghị sĩ trẻ AIPA với Diễn đàn Thanh niên ASEAN, làm sống động hơn các hoạt động của AIPA trong quá trình xây dựng và phát triển Cộng đồng ASEAN, đồng thời, là dịp để các nghị sĩ trẻ giao lưu, trao đổi, chia sẻ kinh nghiệm hoạt động trong việc thực hiện chức năng, nhiệm vụ của các nhà lập pháp trẻ.
Trong bối cảnh đại dịch Covid-19, việc Quốc hội Việt Nam chủ động chuyển đổi hình thức họp trực tuyến Đại hội đồng AIPA 41 nói chung và lần đầu tiên tổ chức Hội nghị Nghị sĩ trẻ AIPA thể hiện sự linh hoạt và quyết tâm đảm nhiệm thành công vai trò Chủ tịch AIPA; đồng thời, cũng cho thấy sự chủ động thích ứng của Việt Nam trong bối cảnh Cách mạng công nghiệp 4.0 và công nghệ số đang phát triển mạnh mẽ.
- Xin cảm ơn ông!
