Doanh nghiệp sụt giảm kỳ vọng vào chính sách hỗ trợ
Kết quả khảo sát này được Ban Nghiên cứu phát triển kinh tế tư nhân thực hiện từ ngày 17 – 23.6.2021 tại 21 hiệp hội doanh nghiệp trên toàn quốc trong cả 3 khu vực nông nghiệp, công nghiệp và dịch vụ cùng 01 tổ chức chuyên gia (Hội đồng Tư vấn Du lịch - TAB) và 01 tổ chức quốc tế (Hội đồng Kinh doanh Hoa Kỳ - ASEAN). Các đơn vị này đại diện cho hơn 17.600 doanh nghiệp và hàng triệu lao động.
Trong Báo cáo số 26/Ban IV ngày 30.6.2021 gửi Thủ tướng Chính phủ, trên cơ sở tổng hợp phản ánh, kiến nghị của doanh nghiệp, hiệp hội vào tháng 6, Ban IV cho biết “đang có sự sụt giảm kỳ vọng đối với các chính sách hỗ trợ thời gian qua”.
Cụ thể, kỳ vọng của doanh nghiệp tập trung nhiều vào nhóm chính sách liên quan tới chiến dịch vaccine phòng Covid-19. Tuy vậy, cách thiết kế các quy định, thủ tục để truyền tải chính sách hoặc quá trình thực thi chính sách chưa sát với thực tiễn, chưa nhất quán với chủ trương lớn của Đảng và Chính phủ về hỗ trợ, tạo điều kiện cho doanh nghiệp và người lao động trong bối cảnh dịch.
Do đó, cộng đồng doanh nghiệp kiến nghị Chính phủ chỉ đạo các bộ, địa phương chú trọng vào tính hiệu quả, thiết thực, để mỗi chính sách được ban hành đều có thể nhanh chóng phát huy giá trị. Song song với đó, cần tổ chức công tác giám sát, rút kinh nghiệm thường xuyên và chú trọng việc truyền thông chính sách để khâu thực thi luôn bảo đảm tính minh bạch, thuận tiện cho doanh nghiệp và người lao động.
Bên cạnh đó, cộng đồng doanh nghiệp cũng đề nghị Chính phủ chỉ đạo các bộ, ngành chú trọng tổ chức trao đổi, tham vấn với doanh nghiệp để cùng tìm ra các giải pháp có tính dài hơi hơn, nhằm phối hợp chặt chẽ tâm - trí - lực của hai khối công - tư trong việc nhận diện các xu hướng phát triển trong bối cảnh đại dịch ở từng ngành, lĩnh vực. Đồng thời, đánh giá các biện pháp cần thiết cả ở góc độ chính sách cũng như hành động chủ động của doanh nghiệp nhằm tận dụng tốt cơ hội do bối cảnh này mang lại, hạn chế các khó khăn đã, đang và sẽ phát sinh.
Liên quan các chính sách hỗ trợ cụ thể đối với người lao động, cộng đồng doanh nghiệp đề xuất, người lao động tại các doanh nghiệp mà bị mất việc hoặc không đủ ngày công đóng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế... được giữ lại quyền khám, chữa bệnh theo giá trị của thẻ bảo hiểm y tế ít nhất tới hết năm 2021. Chính phủ cần sớm phê duyệt đề xuất của Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội về các chương trình hỗ trợ người lao động, đồng thời xem xét trình Quốc hội tại kỳ họp tới đối với hai nhóm giải pháp hỗ trợ người lao động thuộc thẩm quyền giải quyết của Quốc hội.
Mặt khác, Chính phủ chỉ đạo NHNN và các cơ quan liên quan nghiên cứu cải thiện ngay các điều kiện giải ngân gói vay trả lương cho người lao động thuộc các ngành bị tổn thương do dịch bệnh; ưu tiên doanh nghiệp thuộc các ngành, lĩnh vực đang kêu gọi xã hội hóa, lĩnh vực bị “đóng băng” hoạt động như du lịch, dịch vụ du lịch... để được vay mà không cần điều kiện nào. Bởi thực tế, hầu hết doanh nghiệp các ngành này đã phải đóng cửa hoạt động, hoàn toàn không có nguồn chi trả cho người lao động.
Song song với đó, Chính phủ cần ưu tiên nguồn lực để hỗ trợ cho người lao động bị cách ly về chi phí xét nghiệm và chi phí lương cơ bản trong những ngày không lao động được do yêu cầu cách ly.
Khẩn trương xây dựng gói vay ưu đãi
Về các chính sách hỗ trợ doanh nghiệp, phần lớn doanh nghiệp đề nghị Ngân hàng Nhà nước khẩn trương chỉ đạo các ngân hàng thương mại xây dựng gói vay ưu đãi để hỗ trợ doanh nghiệp trong năm 2021. Bởi hiện nay, mặc dù Thông tư 03/2021/TT-NHNN đã ban hành nhưng nhiều ngân hàng thông báo "đã cho vay vượt quy mô vốn ưu đãi cho doanh nghiệp ảnh hưởng bởi đại dịch Covid 19" nên dừng giải ngân, dẫn tới tăng trở lại các khoản lãi suất vay liên quan sản xuất, kinh doanh.
Cộng đồng doanh nghiệp cũng cho rằng, Chính phủ tiếp tục xem xét các chính sách giúp miễn, giảm, giãn, hoãn các khoản đóng góp nghĩa vụ thuế, phí cho doanh nghiệp tới hết 2022 (như thuế đất/tiền thuê đất, thuế thu nhập doanh nghiệp, các khoản phí đặc thù từng ngành...). Chính phủ chỉ đạo các bộ chuyên ngành đánh giá kỹ để ban hành các chính sách kích cầu tiêu dùng trong một số ngành cụ thể.
Đặc biệt, Chính phủ cần chỉ đạo các bộ, địa phương không ban hành các chính sách mới hoặc áp dụng các chính sách từ nay tới hết năm 2022 mà làm tăng chi phí cho doanh nghiệp về thuế, phí, lệ phí, hoặc tăng ngân sách đầu tư mới các hạng mục nhằm đáp ứng yêu cầu điều kiện kinh doanh, quy trình, thủ tục hành chính của Nhà nước. Đồng thời, các bộ ngành, địa phương phối hợp xây dựng các quy trình “luồng xanh” (ưu tiên) cho hàng hóa xuất nhập khẩu để hỗ trợ tiết giảm tối đa chi phí, thời gian cho doanh nghiệp trong bối cảnh dịch.
Để đẩy nhanh, hiệu quả chiến dịch tiêm vaccine phòng Covid-19, Chính phủ cần rà soát việc triển khai thực hiện; minh bạch các tiêu chí xét đối tượng ưu tiên trong doanh nghiệp, công bố quy trình chuyên môn liên quan để người lao động và doanh nghiệp nắm bắt…
Chính phủ cũng cần chỉ đạo Bộ Y tế và một số cơ quan, địa phương xây dựng những quy trình mẫu cho mô hình “hợp tác công - tư” trong việc tìm kiếm, đàm phán, mua và tổ chức tiêm vaccine Covid-19 giữa các cơ quan nhà nước với doanh nghiệp và công bố công khai các quy trình mẫu này nhằm giúp doanh nghiệp hình dung và hoạch định tốt hơn hoạt động phòng, chống dịch.
“Bộ Y tế nghiên cứu kinh nghiệm của một số quốc gia khác về triển khai chiến lược tự xét nghiệm kháng nguyên Covid-19 tại nhà để có căn cứ tham mưu ban hành các chủ trương, hướng dẫn liên quan cho việc sử dụng các sản phẩm dạng “self-test”, nhằm giúp hạn chế sức người, sức của và khả năng lây lan khi tập trung đông người trong những chiến dịch xét nghiệm, truy vết tập trung hiện nay. Đồng thời, đây cũng là cách hiệu quả để chuẩn bị cho chiến dịch “sống chung với Covid 19” trong bối cảnh bình thường mới”, báo cáo của Ban IV nêu rõ.
____________
(Bài tuyên truyền thực hiện Nghị Quyết 84/NQ-CP ngày 29/5/2020 của Chính phủ)
Cơ quan chủ quản: Văn phòng Quốc hội
