Hình thành thương hiệu nghệ thuật riêng

Đó là khẳng định của Thứ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Tạ Quang Đông tại Lễ kỷ niệm 65 năm thành lập Liên đoàn Xiếc Việt Nam, sáng 16.1.

Nhiều cách làm mới

Không ngừng giới thiệu những chương trình mới, dàn dựng hiện đại, hấp dẫn, chất lượng cao, Liên đoàn Xiếc Việt Nam đã nỗ lực, cố gắng để có được kết quả như ngày hôm nay. Đặc biệt, thời gian gần đây, đến với sân khấu tròn quen thuộc, khán giả đã thấy xiếc Việt bứt phá mang tới những hình thức dàn dựng độc đáo, mới lạ, hình thành nên một thương hiệu nghệ thuật riêng. Xiếc không còn như xưa với những trò diễn đơn lẻ mà được xây dựng công phu, kỹ lưỡng, kết hợp nhiều loại hình nghệ thuật với kịch bản tổng thể, thống nhất từ nội dung, âm nhạc tới trang phục biểu diễn…

Luôn trăn trở đổi mới các hình thức thể hiện cho sân khấu xiếc, NSND Tống Toàn Thắng, Phó Giám đốc Liên đoàn Xiếc Việt Nam cho rằng, thành công ngày hôm nay là nhờ vào những định hướng mang tính chiến lược táo bạo. Ban Giám đốc Liên đoàn đã hoạch định ngay sau dịp kỷ niệm 60 năm thành lập đơn vị để quyết tâm mở rộng đối tượng khán giả bằng xu hướng đổi mới cách dàn dựng.

“Các chương trình không mang tính thời vụ nữa mà được xây dựng thành chuỗi sản phẩm nghệ thuật thường niên như: Những cánh hồng bay (tôn vinh nữ nghệ sĩ xiếc nhân ngày Quốc tế Phụ nữ 8.3), Gala Xiếc ba miền (dịp 30.4 và 1.5), Đi cùng năm tháng (27.7), Phù thủy đại chiến (Trung thu)… nhằm đáp ứng thị hiếu đa dạng của nhiều lứa tuổi khán giả”, NSND Tống Toàn Thắng chia sẻ.

Năm 2020, Liên đoàn Xiếc Việt Nam đã cùng Nhà hát Cải lương Việt Nam dàn dựng vở “Cây gậy thần” kết hợp giữa cải lương và xiếc. Đây là lần đầu tiên có “mối lương duyên” giữa hai bộ môn nghệ thuật hoàn toàn khác biệt, nhưng đã đem lại cho khán giả nhiều ấn tượng và trải nghiệm mới mẻ. “Cây gậy thần” là tác phẩm đầu tiên được thực hiện trong dự án nghệ thuật “Huyền sử Việt” do hai đơn vị xây dựng đã được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch phê duyệt. Sự hợp tác tiên phong này nhận được khá nhiều phản hồi tích cực của giới phê bình và đông đảo công chúng, kỳ vọng mở ra cho nền nghệ thuật nước nhà xu hướng kết hợp các loại hình nghệ thuật trong nỗ lực làm mới để thu hút khán giả đến với sân khấu.

Tạo sức hút và sự lan tỏa

Đã thành thông lệ, vào dịp đầu năm mới, Liên đoàn Xiếc Việt Nam lại tổ chức Hội nghị khách hàng để công bố kế hoạch các chương trình và sự kiện nghệ thuật sẽ diễn ra trong năm. Việc lập kế hoạch này giúp cho các nhà tổ chức biểu diễn nắm bắt được cơ hội để ký hợp đồng, thể hiện sự chuyên nghiệp trong tổ chức của một đơn vị nghệ thuật.

Với những nỗ lực của các nghệ sĩ, giấc mơ nâng tầm xiếc Việt tiệm cận với thế giới đã không còn quá xa vời. Giám đốc Liên đoàn Xiếc Việt Nam, NSND Tạ Duy Ánh cho biết, rất nhiều đoàn xiếc quốc tế đã biết đến thương hiệu Xiếc Việt và ngỏ ý muốn hợp tác. “Hằng năm, chúng tôi cũng đưa nhiều đoàn đi biểu diễn nước ngoài, có những tiết mục được mời lưu diễn tới 2 năm liên tiếp. Đơn cử như chương trình ‘Sông trăng’ đã biểu diễn tại Đức 16 tháng trong năm 2019 và 2020, được khán giả quốc tế đánh giá cao và tạo tiếng vang lớn cho xiếc Việt Nam”.

Nhờ định hướng chiến lược đúng đắn nên thời gian qua đã có một số công ty tổ chức biểu diễn ở nhiều tỉnh, thành trong nước tìm đến đặt vấn đề hợp tác lâu dài với Liên đoàn Xiếc, như tại Quảng Ninh, Liên đoàn đã phối hợp tổ chức thành công nhiều sự kiện nghệ thuật như Gala xiếc ba miền, Diễu hành nghệ thuật xiếc, Liên hoan xiếc thế giới - Hạ Long 2019…

Trong thời điểm khán giả chưa thật sự sẵn sàng trở lại nhà hát sau những ảnh hưởng của dịch Covid-19, Liên đoàn Xiếc Việt Nam vẫn kiên định, quyết tâm thực hiện các hoạt động nghệ thuật thường niên, huy động kinh phí xã hội hóa từ các tổ chức, cá nhân trong xã hội. Sự chung tay sẻ chia ấy cho thấy nghệ thuật xiếc đã tạo được sức hút và lan tỏa những giá trị nhân văn rộng rãi trong cộng đồng. Nhiều buổi diễn, các nghệ sĩ đã không lấy thù lao để ủng hộ lực lượng Bộ đội hải quân, cảnh sát biển, các gia đình chính sách, đồng bào bị thiên tai bão lụt…

Nhằm tôn vinh ngành xiếc và các thế hệ nghệ sĩ, Lễ kỷ niệm 65 năm thành lập Liên đoàn Xiếc Việt Nam với sự tham gia của 140 nghệ sĩ trở thành ngày hội lớn. Đây cũng là dịp gặp gỡ, giao lưu, tri ân các bậc tiền bối, các nghệ sĩ lão thành của ngành xiếc Việt Nam. Dịp này, Liên đoàn cũng tổ chức chương trình nghệ thuật “Gala Ngôi sao xiếc Việt”, tối 15.1, quy tụ những tiết mục mới nhất, đoạt nhiều giải thưởng cao trong các cuộc thi nghệ thuật chuyên nghiệp. Chương trình có sự tham gia của đông đảo nghệ sĩ với nhiều thể loại tiết mục như đu dây, cầu bật, hề xiếc, trò khéo, tốp múa… và đặc biệt là tôn vinh hai nghệ sĩ nổi tiếng dẫn dắt trong các chương trình xiếc trước đây đã nghỉ hưu là NSƯT Trịnh Mạnh Hùng và NSƯT Phạm Văn Xuyên.

Thời gian tới, các thế hệ nghệ sĩ tin tưởng ở sự vững vàng, quyết đoán, sáng suốt của Ban giám đốc và sự gắn bó, đoàn kết của tập thể, cán bộ để Liên đoàn Xiếc Việt Nam ngày càng trưởng thành, khẳng định vị thế, đẳng cấp của nghệ thuật xiếc trong lòng công chúng nước nhà và khán giả quốc tế.