Quyết định này đưa ra trong bối cảnh thành phố trải qua 2 tháng giãn cách xã hội theo Chỉ thị 15 và Chỉ thị 16 nhưng dịch bệnh vẫn diễn biến phức tạp với gần 170 nghìn ca nhiễm và gần 6 nghìn ca tử vong. Nói cách khác, mục tiêu kiểm soát ca F0 trong cộng đồng và mở rộng vùng an toàn sau các đợt giãn cách đã không đạt được. Một phần nguyên nhân do người dân không chấp hành nghiêm Chỉ thị 15, Chỉ thị 16 và hoạt động kiểm soát của lực lượng chức năng nhằm bảo đảm người dân thực thi các yêu cầu phòng chống dịch cũng chưa ổn. Chẳng hạn, trong cộng đồng dân cư, nhất là ở các con hẻm và khu nhà trọ, khu chung cư… không ít người vẫn qua lại nhà hàng xóm “giao lưu”, “buôn chuyện” như thể dịch bệnh đang ở đâu xa lắc. Việc thiết lập các điểm chốt chặn để kiểm tra, kiểm soát người đi đường của chính quyền cũng chưa thực sự hợp lý vì lại vô tình tạo thành các đám đông, gây nguy cơ nhiễm bệnh.
Lần này, thành phố yêu cầu người dân “ai ở đâu ở yên đó”, bảo đảm nhà cách ly nhà, tổ dân phố cách ly tổ dân phố, khu phố, ấp cách ly với khu phố, ấp... với tinh thần quyết liệt hơn, nghiêm khắc hơn như đề xuất của Bộ trưởng Y tế Nguyễn Thanh Long. Theo người đứng đầu ngành y tế, chống dịch ở TP. Hồ Chí Minh trong giai đoạn này, vấn đề cơ bản, quan trọng và quyết định chính là “giãn cách thật nghiêm”; các biện pháp khác chỉ hỗ trợ thêm.
Không thể thực hiện “giãn cách thật nghiêm” chỉ bằng tuyên bố hay mệnh lệnh! Vì vậy, bên cạnh việc sớm công bố phương án tổ chức cụ thể để người dân chia sẻ và chung tay với chính quyền thực hiện, thành phố cần công khai kế hoạch bảo đảm nguồn cung lương thực, thực phẩm; kế hoạch hỗ trợ người dân khó khăn, lao động tự do, công nhân mất việc… cũng như phương án đáp ứng nhu cầu chăm sóc y tế, sức khỏe khi người dân có nhu cầu. Có như vậy họ mới yên tâm “ai ở đâu ở yên đó”! Bài học kinh nghiệm khi thành phố công bố giãn cách thêm 1 tháng nữa theo Chỉ thị 16 hôm 15.8 vẫn còn nóng hổi! Trước khi thành phố công bố thông tin về 1 triệu túi an sinh xã hội hỗ trợ người dân thì hàng nghìn người đã ồ ạt rời thành phố rồi bị mắc kẹt thành đám đông ở các chốt kiểm soát, tiềm ẩn nguy cơ lây nhiễm.
Một bàn tay không làm nên tiếng vỗ, không thể “giãn cách thật nghiêm” nếu thiếu sự hợp tác của người dân. Chính quyền không có trăm tay nghìn mắt để giám sát tất cả người dân. Từng người phải tự ý thức thực hiện nghiêm các biện pháp chống dịch, “ai ở đâu ở yên đó”, để bảo vệ bản thân, gia đình và cả cộng đồng.
Vào thời điểm này, điều đặc biệt quan trọng để chống dịch thành công là phải duy trì được kỷ luật sắt! Thành phố nên tổ chức các tổ tuần tra trong hẻm, trong ngõ, trong các khu trọ, các điểm bán hàng… để bảo đảm thực hiện nghiêm người giãn cách với người, nhà cách ly với nhà thay vì chỉ tập trung kiểm tra ở các điểm chốt chặn nơi các đầu ngõ, các giao lộ (bởi khi đường phố vắng vẻ thì khả năng lây nhiễm cho người khác từ những người di chuyển trên đường gần như không có). Nếu phát hiện bất cứ hành vi vi phạm quy định phòng chống dịch nào của bất cứ ai đều phải xử phạt ngay và nghiêm để đủ sức răn đe.
Gần một tháng "giãn cách thật nghiêm" sắp tới sẽ là khoảng thời gian đầy thử thách đối với cả chính quyền và Nhân dân thành phố, nhưng đó là lựa chọn duy nhất giúp thoát khỏi sự đe dọa của đại dịch Covid-19. Thực tế ấy đòi hỏi chính quyền và người dân phải vượt qua khó khăn và làm thật tốt phận sự của mình!
