Giảm số lần kiểm tra chuyên ngành

- Thứ Năm, 04/03/2021, 06:20 - Chia sẻ
Thủ tướng Chính phủ vừa phê duyệt Đề án Cải cách mô hình kiểm tra chất lượng, kiểm tra an toàn thực phẩm đối với hàng hóa nhập khẩu. Theo đó, mô hình mới trong thực hiện kiểm tra chất lượng, kiểm tra an toàn thực phẩm tại cửa khẩu với nhiều lợi ích thiết thực cho cơ quan quản lý, doanh nghiệp sẽ được áp dụng.

Phân loại các phương thức kiểm tra

Theo đó, hoạt động kiểm tra chất lượng, kiểm tra an toàn thực phẩm đối với hàng hóa nhập khẩu theo mô hình mới được thực hiện tại bộ quản lý ngành, lĩnh vực hoặc tại cơ quan hải quan theo lựa chọn của tổ chức, doanh nghiệp. Trường hợp thực hiện tại cơ quan hải quan, cơ quan này sẽ giải quyết đồng thời thủ tục hải quan và thủ tục kiểm tra chất lượng, kiểm tra an toàn thực phẩm.

Giảm số lần kiểm tra chất lượng, an toàn thực phẩm đối với hàng hóa nhập khẩu
Nguồn: ITN

Đối với hoạt động kiểm tra chất lượng hàng hóa tại cửa khẩu, doanh nghiệp sẽ thực hiện theo phương thức kiểm tra chặt, kiểm tra thông thường, kiểm tra giảm. Cụ thể: Phương thức kiểm tra chặt áp dụng đối với hàng hóa chưa có chứng nhận hợp quy, hàng hóa không đạt yêu cầu của lần kiểm tra, thanh tra trước đó hoặc hàng hóa có cảnh báo của các cơ quan quản lý. Phương thức kiểm tra thông thường áp dụng đối với hàng hóa đã có chứng nhận hợp quy hoặc hàng hóa đã có 3 lần liên tiếp trong vòng 12 tháng đạt yêu cầu nhập khẩu theo phương thức kiểm tra chặt. Phương thức kiểm tra giảm áp dụng đối hàng hóa đã có 3 lần liên tiếp trong vòng 12 tháng đạt yêu cầu nhập khẩu theo phương thức kiểm tra thông thường. Đặc biệt, việc áp dụng phương thức kiểm tra và chuyển đổi phương thức kiểm tra (từ chặt sang thông thường, từ thông thường sang giảm) áp dụng đối với hàng hóa giống hệt, không phân biệt nhà nhập khẩu.

Đề án cũng nêu rõ, đối với hoạt động kiểm tra an toàn thực phẩm tại cửa khẩu, doanh nghiệp cũng thực hiện theo các phương thức trên, tuy nhiên có sự khác biệt về các phương thức so với kiểm tra chất lượng. Cụ thể, phương thức kiểm tra chặt sẽ áp dụng đối với hàng hóa không đạt yêu cầu nhập khẩu tại lần kiểm tra, thanh tra trước đó hoặc có cảnh báo của các bộ, cơ quan quản lý. Phương thức kiểm tra thông thường được áp dụng đối với hàng hóa không thuộc trường hợp áp dụng phương thức kiểm tra chặt và phương thức kiểm tra giảm; hoặc có 3 lần liên tiếp trong vòng 12 tháng đạt yêu cầu nhập khẩu theo phương thức kiểm tra chặt.

Đối với phương thức kiểm tra giảm áp dụng đối hàng hóa thuộc một trong các trường hợp: đã được xác nhận đạt yêu cầu về an toàn thực phẩm bởi cơ quan, tổ chức có thẩm quyền của nước đã ký kết Điều ước quốc tế thừa nhận lẫn nhau trong hoạt động kiểm tra an toàn thực phẩm mà Việt Nam là thành viên; có kết quả kiểm tra của cơ quan có thẩm quyền nước xuất khẩu đối với lô hàng, mặt hàng phù hợp với quy định của pháp luật Việt Nam; đã có 3 lần liên tiếp trong vòng 12 tháng đạt yêu cầu nhập khẩu theo phương thức kiểm tra thông thường; được sản xuất trong các cơ sở áp dụng một trong các hệ thống quản lý chất lượng GMP, HACCP, ISO 22000, IFS, BRC, FSSC 22000 hoặc tương đương.

 

Việc lựa chọn ngẫu nhiên 5% để kiểm tra chất lượng và an toàn thực phẩm, cộng thêm với chế tài xử lý sẽ khuyến khích việc tuân thủ của các doanh nghiệp; phát huy vai trò tư nhân trong kiểm nghiệm, đánh giá do doanh nghiệp được lựa chọn tổ chức đánh giá sự phù hợp để thử nghiệm, giám định hàng hóa tại cửa khẩu.

Giảm quy trình, hồ sơ giấy tờ

Hàng hóa nhập khẩu thuộc diện kiểm tra an toàn thực phẩm được thực hiện kiểm tra an toàn thực phẩm tại cơ quan kiểm tra nhà nước đối với thực phẩm nhập khẩu do Bộ Y tế, Bộ Công thương, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn giao/chỉ định và cơ quan hải quan. Trong đó, cơ quan được Bộ giao/chỉ định; hải quan sẽ thực hiện kiểm tra an toàn thực phẩm đối với hàng hóa nhập khẩu thuộc trường hợp áp dụng phương thức kiểm tra chặt và kiểm tra thông thường. Đối với hàng hóa nhập khẩu áp dụng phương thức kiểm tra giảm, cơ quan hải quan sẽ tiếp nhận hồ sơ đăng ký kiểm tra an toàn thực phẩm, kiểm tra hồ sơ ngẫu nhiên tối đa 5% trên tổng số lô hàng nhập khẩu thuộc diện kiểm tra giảm trong vòng 12 tháng và ra thông báo kết quả kiểm tra an toàn thực phẩm và thông quan.

Như vậy, nếu triển khai thực hiện kiểm tra chất lượng, kiểm tra an toàn thực phẩm theo mô hình mới, doanh nghiệp chỉ phải đăng ký kiểm tra chất lượng hoặc kiểm tra an toàn thực phẩm với cơ quan hải quan, lựa chọn tổ chức giám định và thông báo cho cơ quan hải quan, được thông quan hàng hóa nếu hàng hóa đạt chất lượng, an toàn thực phẩm. Đồng thời, doanh nghiệp chỉ thực hiện hoạt động kiểm tra chuyên ngành tại cửa khẩu với một đầu mối duy nhất là cơ quan hải quan, cắt giảm các bước thực hiện với các cơ quan khác, từ đó giảm chi phí, thời gian cho doanh nghiệp.

Có thể thấy, việc thực hiện mô hình mới sẽ giúp mang lại nhiều lợi ích như: Quy trình kiểm tra được cắt giảm một số bước so với mô hình hiện tại, do doanh nghiệp không cần phải lấy kết quả kiểm tra từ cơ quan kiểm tra thuộc bộ quản lý ngành hoặc kết quả giám định để nộp cho cơ quan hải quan; không cần giấy xác nhận miễn kiểm tra do cơ quan hải quan đã có dữ liệu về lịch sử kiểm tra, hệ thống tự động cập nhật để doanh nghiệp được áp dụng miễn giảm kiểm tra… Đặc biệt, giảm bớt các giấy tờ chồng chéo giữa các lần kiểm tra, giữa hồ sơ hải quan và hồ sơ kiểm tra chất lượng, kiểm tra an toàn thực phẩm; tỷ lệ lô hàng cần kiểm tra do áp dụng phương pháp kiểm tra thông thường và kiểm tra giảm một cách hiệu quả, thực chất hơn; rút ngắn thời gian thông quan do quy trình kiểm tra được đơn giản hóa.

Phạm Hải