Từ thuở bé, Audrey Hepburn đã ham mê nghệ thuật, nhất là múa ballet. Thời chiến tranh thế giới II, cô bé ở Hà Lan, phải chịu cảnh bom rơi đạn nổ, chịu đói chịu rét. Một người anh của cô bị quân phát xít Đức bắt đi, một ông cậu bị chúng xử tử. Cô bé đã làm liên lạc cho quân kháng chiến chống phát xít và nhiều khi bị nguy hiểm có thể phải hy sinh. Sau chiến tranh là một thời kỳ đi hát đi múa, làm người mẫu thời trang, diễn kịch, đóng những vai nhỏ trong phim để giúp đỡ gia đình. Nghệ thuật đến với cô một cách tự nhiên khi vẻ đẹp nhẹ nhàng thanh thoát của cô lọt vào mắt các đạo diễn điện ảnh ở Hollywood. Vai diễn xuất chúng trong phim Kỳ nghỉ ở Rome đã khiến Audrey Hepburn đoạt giải Oscar năm 1953. Đấy là câu chuyện cô công chúa một nước láng giềng đến thăm thành Rome, không chịu được các nghi lễ ngoại giao đối với hoàng gia, đã bỏ trốn ra đường và du ngoạn cùng một anh phóng viên người Ý. Về sau cô liên tục thành công trong các phim Sabrina, Bữa sáng ở Tiffany’s, Chờ cho đến tối, Quý cô xinh đẹp của tôi (My Fair Lady, bản phim tiếng Việt là Yểu điệu thục nữ). Sự nghiệp điện ảnh của Audrey Hepburn được tôn vinh bằng những giải thưởng danh giá nhất: giải Oscar, giải BAFTA của Viện Hàn lâm điện ảnh Anh, giải Quả Cầu Vàng, giải Tony, Emmy, Grammy… Có một vẻ đẹp sang trọng, nhưng Audrey Hepburn là người giản dị, gần gũi với bình dân. Khi đã mệt mỏi trên đỉnh cao danh vọng, bà chọn cuộc sống đời thường giản dị, từ chối đóng nhiều phim và sang châu Phi để cứu giúp trẻ em nghèo ở tư cách đại sứ thiện chí của Liên Hiệp Quốc. Một người đẹp đã sống trọn vẹn một cuộc đời đẹp.
Một số chỗ người dịch và biên tập viên bỏ sót:
- Trang 43: suýt chút nữa thì bị bắt - suýt nữa, hoặc phương ngữ Nam bộ là chút nữa. Ghép cả suýt nữa và chút nữa như vậy là thừa chữ.
- Trang 44: ba tộc người cùng chung sống. Trang 46: nhiều người cùng chung sống. Trang 151: thế giới cùng chung tay giúp đỡ - cùng sống, hoặc chung sống. Đã chung thì thôi cùng.
- Trang 44: theo đạo Công giáo - giáo đã có nghĩa là đạo. Chỉ cần dùng Công giáo, hoặc đạo Cơ đốc/ đạo Kitô/ đạo Thiên Chúa…
- Trang 63: bình phục trở lại - bình phục đã có nghĩa là trở lại bình thường. Câu này thừa chữ “trở lại”.
- Trang 69: nhà văn nổi tiếng Anne Frank - Anne Frank không phải là nhà văn. Cô gái viết nhật ký về thời gian trốn tránh phát xít Đức trong chiến tranh thế giới II. Chữ “writer” trong tiếng Anh, nhiều khi mang nghĩa người viết một văn bản nào đó, không nhất thiết là nhà văn.
- Trang 93: Marlon Brando… đảm nhận vai chính trong bộ phim nổi tiếng “Chuyến tàu mang tên dục vọng” cùng nữ minh tinh Elizabeth Taylor - nhầm lẫn, Vivien Leigh đóng phim này, không phải là Elizabeth Taylor.
- Trang 93: một thanh niên trẻ - thanh niên (nghĩa là người tuổi xanh), chàng trai, cô gái… không cần kèm chữ trẻ nữa. Trong tiếng Anh người ta cũng phê phán việc kèm thêm chữ young làm thừa cụm từ young girl, young boy.
- Trang 97 và trong toàn sách: Roman Holiday, tên bộ phim bị dịch thành Kỳ nghỉ lãng mạn. Thực ra tên phim là Kỳ nghỉ ở Rome, thủ đô nước Ý. Kỳ nghỉ lãng mạn thì phải là Romantic Holiday.
- Trang 104: Bốp bốp bốp. Oa oa oa - Tiếng vỗ tay mà phiên thành bốp bốp bốp thì in lên tranh truyện trông như tiếng đấm, tiếng tát. Tiếng xuýt xoa khi nghe tuyên bố giải thưởng mà oa oa oa, nghe như tiếng trẻ con khóc. Đúng ra chuyển sang tiếng Việt phải là tiếng xuýt xoa: Ô ô ô/ Ôi ôi ôi.
- Trang 114: công chúa Natasa… trong phim Chiến tranh và hòa bình - Natasa là con gái một bá tước, không phải là công chúa.
- Trang 137: lần đầu tiên tôi hiểu rằng… nên em rất sợ - vẫn chỉ là một người, vừa xưng tôi đã chuyển sang xưng em, xưng hô không nhất quán. Sau đoạn này, nhân vật lại xưng tôi.
Hồ Anh Thái
------
* Who? Audrey Hepburn, truyện tranh Hàn Quốc, Cao Thị Hải Bắc dịch, NXB Kim Đồng 2020.
Cơ quan chủ quản: Văn phòng Quốc hội
