Tổng thống Hàn Quốc thăm Trung Đông

Đặt nền móng lâu dài

- Thứ Bảy, 22/01/2022, 06:24 - Chia sẻ
Trong chuyến công du ba nước Trung Đông vừa qua, Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in đã giới thiệu nhiều mặt hàng xuất khẩu của đất nước kim chi, từ các sản phẩm văn hóa đại chúng hào nhoáng đến khí tài quân sự, thể hiện sự hiện diện ngày càng tăng của Hàn Quốc trong các lĩnh vực giải trí, năng lượng và vũ khí…

Củng cố mức độ ưu tiên

Theo Al Jazeera, chuyến đi của nhà lãnh đạo Hàn Quốc thể hiện quan hệ đối tác ngày càng tăng của nước này ở Trung Đông và ưu tiên của khu vực.

Trong chặng dừng chân đầu tiên ở Các Tiểu vương quốc Ảrập thống nhất (UAE), Tổng thống Moon Jae-in ký thỏa thuận trị giá 3,5 tỷ USD để bán tên lửa đất đối không tầm trung cho quốc gia vùng Vịnh. Cơ quan mua sắm vũ khí của Hàn Quốc cho biết, trong thông cáo báo chí hôm thứ Ba rằng, thỏa thuận liên quan đến các công ty như Hanwha Defense, LIGNex1 và sẽ là “bước ngoặt” hướng tới hợp tác quốc phòng lâu dài. Bên cạnh đó, ông chủ Nhà Xanh cũng thể hiện sức mạnh mềm văn hóa đại chúng Hàn Quốc khi tham dự buổi hòa nhạc của các nghệ sĩ K-pop, trong đó có ca sĩ Psy (người có bản MV nổi tiếng toàn cầu “Gangnam Style”).

Tổng thống Moon Jae-in và phu nhân tới thăm UAE cuối tuần trước
Nguồn: yonghap

Sau UAE, chuyến đi của Tổng thống Moon Jae-in tiếp tục với các điểm dừng ở Ảrập Xê út và Ai Cập. Hàn Quốc ngày càng quan tâm đến Trung Đông như là điểm đến cho các sản phẩm của mình, trong đó có công nghệ quân sự tiên tiến. Theo Viện Nghiên cứu Hòa bình quốc tế Stockholm, đất nước kim chi hiện là nước xuất khẩu vũ khí lớn thứ 9 thế giới, với khối lượng xuất khẩu tăng 210% trong giai đoạn 2016 - 2020 so với giai đoạn 5 năm trước đó.

Ông Sean O'Malley, giáo sư nghiên cứu quốc tế tại Đại học Dongseo nhận xét: “Trong chuyến đi này, Tổng thống Moon jae-in hoạt động hiệu quả với tư cách là người phụ trách bán hàng của đất nước,” từ đó “thúc đẩy bán vũ khí và tăng cơ hội cho các doanh nghiệp Hàn Quốc”.

Nhiệm kỳ tổng thống của ông sẽ kết thúc vào tháng 5 tới trong khi ông đang đối mặt với viễn cảnh rời nhiệm sở mà không đạt được tiến bộ đáng kể hướng tới hai mục tiêu quan trọng: đó là hòa bình lâu dài với Triều Tiên và cải thiện cuộc sống của tầng lớp trung lưu đang suy yếu ở Hàn Quốc.

Đối thoại với Bình Nhưỡng bị đóng băng kể từ Hội nghị Thượng đỉnh năm 2019 giữa Triều Tiên và Mỹ tại Hà Nội, Việt Nam. Trong hai tuần qua, Triều Tiên còn tiến hành 4 vụ thử tên lửa và cho tới nay vẫn liên tục từ chối các cuộc gọi từ Seoul để quay lại đàm phán cũng như tham gia các dự án hợp tác liên Triều.

Về mặt kinh tế, mặc dù Hàn Quốc đã áp dụng biện pháp chi tiêu tài khóa mạnh mẽ nhằm ngăn chặn suy thoái trong đại dịch Covid-19, công chúng nước này vẫn ngày càng thất vọng về tốc độ tăng trưởng ảm đạm và giá nhà ở tăng cao. Điều đó mang lại cho Tổng thống Moon Jae-in động lực mạnh mẽ để sử dụng thời gian còn lại trong nhiệm kỳ của mình nhằm giành chiến thắng ở những nơi có thể, đặc biệt là thông qua các biện pháp thúc đẩy nền kinh tế phụ thuộc vào xuất khẩu, lớn thứ 4 ở châu Á.

Thực tế, Hàn Quốc có lịch sử quan hệ thương mại lâu đời với các nước Trung Đông. Vào những năm 1970, các công ty và người lao động Hàn Quốc đã làm việc trên các dự án xây dựng và cơ sở hạ tầng trong khu vực. Bên cạnh đó, là quốc gia không sản xuất dầu mỏ, đất nước kim chi từ lâu phụ thuộc vào các đối tác ở Trung Đông để mua lượng dầu cần thiết đáp ứng nhu cầu năng lượng và cung cấp cho ngành công nghiệp lọc dầu lớn của quốc gia. Bản thân Tổng thống Moon Jae-in từng đến thăm UAE vào năm 2018, nơi Hàn Quốc đang xây dựng nhà máy điện hạt nhân đầu tiên ở nước ngoài. Vì thế, chuyến thăm mới nhất báo hiệu sự tiến bộ của các mối quan hệ hợp tác gắn kết an ninh và thương mại này.

Nhân tố đang lên

Theo một số nhà quan sát, thỏa thuận của Tổng thống Moon Jae-in trong chuyến thăm bổ sung động lực mới nhất cho chiến lược quốc phòng quốc gia, nhấn mạnh các năng lực ngày càng tiến bộ của Hàn Quốc, mở rộng sức hấp dẫn toàn cầu của nước này và củng cố vị thế của quốc gia với tư cách là chủ thể độc lập. Chính quyền Seoul cũng đã xây dựng quan hệ đối tác trong khu vực Trung Đông dễ xảy ra bất ổn bằng cách cung cấp hỗ trợ cho các quốc gia đang nằm trong tình trạng khẩn cấp về nhân đạo, chẳng hạn như Iraq và Syria.

Ông Jagannath P. Panda, nhà phân tích tại Viện Nghiên cứu và Phân tích quốc phòng Manohar Parrikar ở New Delhi, nhận xét: “Hàn Quốc đang nhanh chóng nổi bật như nhân tố đang lên của an ninh quốc tế, đặc biệt là ở những khu vực thường xuyên có xung đột. Ông nói: “Hàn Quốc sử dụng việc triển khai quân sự trong khu vực để có được nhiều lợi thế thiết yếu và bảo đảm các lợi ích chiến lược của mình, bao gồm cả việc tập trung vào năng lượng hạt nhân”. “Mối quan hệ an ninh liên tục với UAE phản ánh triển vọng này”.

Tiếp nối chính sách

Mối quan hệ như vậy có thể sẽ được duy trì sau khi Tổng thống Moon Jae-in rời nhiệm sở vào tháng 5, vì hai đảng chính trị lớn của nước này đều đồng tình về nhu cầu tận dụng sản phẩm âm nhạc và phim ảnh của Hàn Quốc cũng như sự tinh tế trong các mặt hàng xuất khẩu công nghệ của nước này làm nguồn tăng trưởng kinh tế.

Các cuộc thăm dò chỉ ra rằng, cuộc bầu cử tổng thống diễn ra vào tháng 3 tới, vốn là dịp cạnh tranh giữa các ứng cử viên từ hai đảng lớn, quá gần để có những chính sách mới. Như vậy, người chiến thắng cuối cùng có khả năng sẽ đi theo con đường của các tổng thống tiền nhiệm, đồng thời tiếp tục coi mối quan hệ đang nở rộ với Trung Đông là ưu tiên trong chính sách đối ngoại.

Theo giáo sư O'Malley, thông qua chuyến công du 3 nước Trung Đông, Tổng thống Moon jae-in đang đặt nền móng cho các tổng thống tương lai có thể xây dựng tiếp bằng cách ký kết những thỏa thuận có thể giúp tăng trưởng xuất khẩu các sản phẩm công nghệ cao của quốc gia.

Ngọc Minh