Theo thống kê, tính đến ngày 15.3, hơn 380 triệu liều vaccine Covid-19 đã được tiêm trên toàn thế giới. Việc tiêm vaccine trên diện rộng là cơ sở để nhiều quốc gia nhanh chân nhập cuộc đường đua mở cửa lại thị trường du lịch quốc tế. Dù còn tranh luận, lo ngại về việc mở cửa du lịch quốc tế bằng hộ chiếu vaccine, tuy nhiên xu hướng chung cho thấy các quốc gia trên thế giới ủng hộ chính sách này. Nhiều nước muốn áp dụng loại giấy thông hành này để phá băng ngành du lịch, mở cửa nền kinh tế, đồng thời sẽ hỗ trợ đắc lực hơn việc kiểm soát dịch bệnh lây lan.
Trung Quốc, Israel là 2 nước đầu tiên phát hành hộ chiếu vaccine nhằm thúc đẩy phục hồi kinh tế và tạo điều kiện thuận lợi cho đi lại xuyên biên giới. Liên minh châu Âu ngày 17.3 cũng đã đề xuất thiết lập một Chứng nhận y tế số xanh (DGC) - một loại Hộ chiếu vaccine để tạo điều kiện cho việc di chuyển tự do và an toàn trong nội khối. Tương tự, Thái Lan và Mỹ đang cân nhắc một hộ chiếu kỹ thuật số, cho phép công dân chứng minh họ đã được tiêm phòng vaccine ngừa Covid-19. Thậm chí, một số quốc gia đã tính tới chuyện đón khách trở lại trong mùa hè năm nay nếu có tấm giấy thông hành đã tiêm chủng.
Tại Việt Nam, hiện đã có hơn 20.000 người thực hiện tiêm vaccine. Đặc biệt là kể từ khi đợt dịch thứ 3 được kiểm soát, số lượng khách đi lại bằng đường hàng không đã nhanh chóng phục hồi. Hiện các hãng bay đang lên kế hoạch và chuẩn bị các điều kiện để sẵn sàng mở lại đường bay quốc tế khi có thể, nhằm thực hiện “mục tiêu kép” và đáp ứng nhu cầu đi lại cơ bản, thiết yếu của công dân. Tất nhiên, để mở lại các chuyến bay quốc tế và triển khai áp dụng hộ chiếu vaccine là không đơn giản nhưng nếu không bắt đầu thì sẽ không biết bao giờ cuộc sống mới có thể trở lại trạng thái “bình thường mới”.
Không thể tránh khỏi những ý kiến lo ngại việc mở lại đường bay quốc tế sẽ có những rủi ro như “nhập khẩu” dịch Covid-19 hoặc các nước không công nhận lẫn nhau về giá trị tiêm phòng, loại vaccine tiêm… Rõ ràng, vaccine không thể phòng bệnh 100%, nhưng không thể vì thế mà đóng cửa đợi hết dịch bệnh. Sự mở cửa cho cả hàng không và du lịch cần có lộ trình để đảm bảo an toàn, tránh được những nguy cơ trên. Thêm nữa, chọn địa điểm nào để thí điểm hộ chiếu vaccine cũng là điều rất quan trọng. Nhiều chuyên gia cho rằng, Việt Nam cần nghiên cứu để ban hành chính sách kịp thời, ưu tiên đón khách quốc tế ở những thị trường kiểm soát tốt dịch, đã tiêm vaccine trên diện rộng, đồng thời tạo cơ chế đặc thù cho một số địa phương thực hiện tốt việc bảo đảm an toàn cho du khách có thể đón khách quốc tế.
Để thực hiện được điều này cần phải có sự hướng dẫn của các cơ quan chuyên môn. Theo nhiều chuyên gia, Chính phủ có một đơn vị đầu mối chủ trì với các bộ, ban, ngành liên quan nhằm thống nhất được bộ quy trình phối hợp giữa các cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp hàng không và hành khách để vừa phải mở cửa nền kinh tế, vừa phải đảm bảo phòng, chống dịch. Quy định cần đơn giản, rõ ràng, dễ hiểu, dễ thực hiện, bao phủ hết các lĩnh vực để các cơ quan chức năng, hãng hàng không và hành khách có thể hiểu và thực hiện nhất quán. Căn cứ vào đó, cơ quan chức năng liên quan sẽ quyết định cho phép đón khách quốc tế hay không và đón từ thị trường nào trước. Có như vậy mới đảm bảo an toàn trong công tác phòng chống dịch Covid-19.
