Có hành lang pháp lý đủ mạnh, đủ điều kiện để phát triển hạ tầng

Xây dựng chiến lược, quy hoạch phát triển hạ tầng phù hợp

Trả lời chất vấn của ĐBQH Vương Thị Hương (Hà Giang) về giải pháp phát triển kết cấu hạ tầng trong thời gian tới, Thủ tướng Phạm Minh Chính nêu rõ, đây là vấn đề lớn thời gian qua. Hạ tầng ở đây bao gồm hạ tầng cứng, hạ tầng mềm, hạ tầng kinh tế - xã hội như hạ tầng y tế, hạ tầng giáo dục và gần đây là hạ tầng về chống biến đổi khí hậu... 

Về giải pháp để phát triển hạ tầng, theo Thủ tướng, trước hết phải tổng kết, rà soát lại công tác triển khai, thực hiện chủ trương của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước thời gian vừa qua xem chúng ta đã làm được gì, chưa làm được gì, nguyên nhân khách quan, chủ quan ở đâu, để trên cơ sở đó xây dựng chiến lược quy hoạch để phát triển hạ tầng cho phù hợp. Quy hoạch này phải gắn với quy hoạch phát triển kinh tế - xã hội, gắn với chủ trương, đường lối của Đảng đã được Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XIII đề ra. Trong đó, Thủ tướng nêu 5 giải pháp gồm: 

Thứ nhất là, phải hoàn thiện thể chế, các quy định, quy trình liên quan đến phát triển hạ tầng xem còn gì vướng mắc, còn gì phải bổ sung, hoàn thiện để có hành lang pháp lý đủ mạnh, đủ điều kiện để phát triển hạ tầng. Điều gì thuộc thẩm quyền của chính quyền địa phương thì chính quyền địa phương làm, phần nào thuộc thẩm quyền của Chính phủ thì Chính phủ phải lo. Còn những vấn đề vượt thẩm quyền thì Chính phủ cũng phải đề xuất với các cấp có thẩm quyền và Quốc hội để ban hành đầy đủ, từng bước hoàn thiện thể chế. 

Thứ hai là, phải phân tích tại sao giải ngân đầu tư công chậm trễ, nguyên nhân từ đâu? Câu chuyện này có nguyên nhân của Trung ương và của địa phương, chứ không phải chỉ nguyên nhân đến từ một phía. Thế nhưng, chủ yếu là do con người, vì vậy phải tiếp tục đào tạo, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực trong phát triển hạ tầng. 

Thứ ba là nguồn vốn, thời gian tới cần tiếp tục hoàn thiện để huy động mọi nguồn lực đầu tư phát triển hạ tầng, bao gồm cả nguồn lực Nhà nước mà cả nguồn lực của tư nhân, lấy nguồn lực của Nhà nước làm vốn mồi dẫn dắt và kích hoạt mọi nguồn lực xã hội để tập trung cho đầu tư hạ tầng. 

Thứ tư là, tiếp tục đưa công nghệ vào phát triển hạ tầng nhằm đáp ứng các yêu cầu với mục tiêu: nâng cao chất lượng, giảm giá thành. 

Thứ năm là, phải tính đến nhiệm vụ, giải pháp quản trị để không lãng phí, chống tiêu cực, công khai, minh bạch trong quá trình phát triển hạ tầng. 

Quyết sách căn cơ là tạo công ăn việc làm, sinh kế cho người dân

Đề cập đến các vấn đề của đồng bằng Sông Cửu Long, ĐBQH Nguyễn Thị Quyên Thanh (Vĩnh Long) cho biết, từ đầu tháng 11 đến nay, tình hình Covid-19 diễn biến phức tạp tại 13 tỉnh, thành trong khu vực, nhất là sau làn sóng người lao động di chuyển về quê từ các thành phố lớn. Các cấp, các ngành, các địa phương đã quyết liệt vào cuộc, nỗ lực khống chế dịch bệnh bảo vệ sức khỏe của người dân nhưng áp lực về an sinh xã hội, an ninh trật tự là rất lớn. Vậy Thủ tướng có giải pháp, gói hỗ trợ nào với các tỉnh và trong thời gian tới những quyết sách nào về chính sách phát triển, cơ chế điều phối vùng, liên vùng đối với các tỉnh Đồng bằng sông Cửu Long giúp các tỉnh phát huy thế mạnh của vùng, để kinh tế của vùng thực sự là cơ sở, là nền tảng và người dân sẽ an cư lạc nghiệp trên chính mảnh đất của mình hay không? 

Trả lời vấn đề này, Thủ tướng Phạm Minh Chính cho rằng, đầu tiên, Trung ương và địa phương phải phối hợp, xem xét lại năng lực y tế. Chính phủ, Bộ Y tế và các Bộ ngành liên quan như Bộ Tài chính, Kế hoạch và Đầu tư nghiên cứu giải pháp nâng cao năng lực y tế cho các tỉnh này. Thứ hai, tăng cường năng lực cung cấp vaccine. Thực tế, vaccine ít nên phải ưu tiên cho các đối tượng, các địa bàn phức tạp, nên đồng bằng sông Cửu Long lúc đầu cũng chưa được ưu tiên nhiều. Khi các tỉnh như TP. Hồ Chí Minh, miền Đông đã cơ bản khống chế được dịch thì vaccine về cho khu vực đồng bằng sông Cửu Long. nhiều hơn. Thứ ba, an sinh xã hội, vừa qua, Chính phủ đã có các chính sách giúp các tỉnh giải quyết khó khăn. Thứ tư, kêu gọi sự hỗ trợ của các thành phần kinh tế khác để giảm áp lực cho đồng bằng sông Cửu Long.

"Quyết sách căn cơ là tạo công ăn việc làm, sinh kế cho người dân. Muốn làm được thì phải giải quyết nút thắt về hạ tầng. Cần chú ý gỡ nút thắt bao gồm giao thông đường bộ, trong đó có đường cao tốc, giao thông thủy nội địa; chống biến đổi khí hậu (theo đánh giá mới nhất, đồng bằng sông Cửu Long không chỉ bị nước biển dâng cao mà còn bị sụt lún, nên chỉ khắc phục được những vấn đề này thì mới ổn định); và hạ tầng y tế, giáo dục", Thủ tướng nhấn mạnh. Vừa qua Chính phủ có Nghị quyết 120 về phát triển bền vững đồng bằng sông Cửu Long thích ứng với biến đổi khí hậu. Hiện nay, Chính phủ đang suy nghĩ cơ chế để xin ý kiến cấp có thẩm quyền, phát triển căn cơ hạ tầng cho đồng bằng sông Cửu Long. Từ đó mới có doanh nghiệp về đầu tư, tạo công ăn việc làm, tạo sinh kế cho người dân. Khi người dân có công ăn việc làm thì yên tâm ở quê. 

Ở góc độ khác, ĐBQH Hoàng Văn Liên (Long An) cho biết, cử tri đánh giá cao kết quả chuyến công tác dự Hội nghị Liên Hợp Quốc về biến đổi khí hậu COP26 và chuyến thăm Cộng hòa Pháp vừa qua của Thủ tướng, đặc biệt là thông điệp của Thủ tướng tại Hội nghị COP26 đã thể hiện rất rõ quan điểm và trách nhiệm của Việt Nam đối với vấn đề toàn cầu. Qua các cuộc làm việc của Thủ tướng cũng cho thấy, nhiều nhà đầu tư nước ngoài rất quan tâm và mong muốn đầu tư vào Việt Nam, trong đó có vùng đồng bằng sông Cửu Long, nhất là đầu tư về hạ tầng giao thông. "Vậy, các giải pháp đột phá của Chính phủ về thu hút đầu tư nước ngoài vào Việt Nam trong và sau đại dịch Covid-19 như thế nào?"

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính nhấn mạnh quan điểm chúng ta lấy nguồn lực bên trong là quan trọng, chiến lược là quyết định nhưng nguồn lực bên ngoài là quan trọng và đột phá. Đầu tư FDI có ý nghĩa quan trọng đối với nước ta vì khu vực này có vốn, có công nghệ, có trình độ quản lý và nâng cao đào tạo nguồn nhân lực cho chúng ta.

Đối với giải pháp đột phá, trên cơ sở các Bộ trưởng, nhất là Bộ trưởng Bộ Kế hoạch Đầu tư Nguyễn Chí Dũng đã đề cập, Thủ tướng cho rằng, trước hết, phải tiếp tục hoàn thiện thể chế. Cùng với đó, theo Thủ tướng mong muốn của các nhà đầu tư nước ngoài khi vào Việt Nam chính là sự ổn định, hoạt động lâu dài. Ví dụ, Standard Charter Bank cam kết đầu tư thực hiện dự án ứng phó với biến đổi khí hậu cho Việt Nam trong 5 năm tới là 8 tỷ USD là vì họ có niềm tin vào sự ổn định, lâu dài tại Việt Nam. Do đó, "ổn định chính trị vô cùng quan trọng" để thu hút đầu tư nước ngoài. Một yếu tố quan trọng nữa hấp dẫn các nhà đầu tư nước ngoài được Thủ tướng chỉ ra chính là con người Việt Nam. "Ngoài truyền thống cần cù lao động, thương yêu, giúp đỡ lẫn nhau thì con người Việt Nam rất linh hoạt, sáng tạo. Chủ trương của Đảng và Nhà nước ta lấy con người làm chủ thể, trung tâm, động lực, là mục tiêu của sự phát triển, đặc biệt, chúng ta không hy sinh công bằng, tiến bộ, an sinh xã hội và môi trường để chạy theo tăng trưởng đơn thuần. Quan điểm này được cộng đồng quốc tế rất hoan nghênh", ông nói.