Thúc đẩy hài hòa hoá pháp luật trong khu vực
Chủ đề của Hội nghị AIPA Caucus lần thứ 14 là “Thúc đẩy đổi mới sáng tạo, chuyển giao, ứng dụng và phát triển khoa học, công nghệ phục vụ tăng trưởng và phát triển bền vững”. Ủy viên Thường trực Ủy ban Đối ngoại Thái Quỳnh Mai Dung cho biết, chủ đề của Hội nghị rất phù hợp với mối quan tâm chung của các quốc gia trong khu vực, trong đó có Việt Nam. Sau hơn 2 năm bị ảnh hưởng nặng nề bởi đại dịch Covid-19, nền kinh khu vực đang từng bước phục hồi. Một trong những động lực giúp các nền kinh tế thoát khỏi tình thế ảm đạm của giai đoạn sau đại dịch chính là đổi mới sáng tạo và ứng dụng khoa học, công nghệ. Đổi mới sáng tạo và khoa học, công nghệ ngày càng đóng vai trò lớn trong phục vụ tăng trưởng và phát triển bền vững.
Mặc dù vậy, trong khu vực ASEAN, mức độ phát triển và ứng dụng khoa học, công nghệ còn khác nhau và chưa đồng đều giữa các quốc gia. Xuất phát từ thực tế đó, Hội nghị AIPA Caucus lần thứ 14 sẽ là dịp để các nghị sĩ trong khu vực trao đổi, chia sẻ thông tin sâu về việc triển khai các Nghị quyết của AIPA ở mỗi nước và cùng bàn định hướng chính sách chung nhằm hài hòa hoá pháp luật giữa các quốc gia nhằm thúc đổi mới sáng tạo, chuyển giao, ứng dụng và phát triển khoa học, công nghệ phục vụ tăng trưởng và phát triển bền vững trong khu vực, góp phần mang lại sự thịnh vượng chung trong cộng đồng ASEAN.
Những tiến bộ vượt bậc của khoa học, công nghệ thời gian qua đang mở ra nhiều cơ hội và thách thức đối với nước ta trong quá trình chuyển mạnh nền kinh tế sang mô hình tăng trưởng dựa trên cơ sở tăng năng suất, tiến bộ khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo, nhân lực chất lượng cao. Trong bối cảnh đại dịch Covid-19 tác động tiêu cực đến mọi mặt đời sống, kinh tế - xã hội, nhiều nước có nguy cơ rơi vào suy thoái song Việt Nam vẫn vươn lên, đạt được nhiều thành tựu phát triển, nằm trong số ít quốc gia tăng trưởng “dương” trong khu vực cũng như trên thế giới. Trong những thành tựu tích cực về phục hồi, phát triển kinh tế - xã hội mà nước ta đạt được thời gian qua có sự đóng góp quan trọng của khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo.
Văn kiện Đại hội lần thứ XIII của Đảng xác định: phát triển nhanh, bền vững dựa chủ yếu vào khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo là một trong các đột phá chiến lược quan trọng nhất với yêu cầu “Có thể chế, cơ chế, chính sách đặc thù, vượt trội, thúc đẩy ứng dụng, chuyển giao công nghệ; nâng cao năng lực nghiên cứu, làm chủ một số công nghệ mới, hình thành năng lực sản xuất mới có tính tự chủ và khả năng thích ứng, chống chịu của nền kinh tế; lấy doanh nghiệp làm trung tâm nghiên cứu phát triển, ứng dụng và chuyển giao công nghệ, ứng dụng công nghệ số. Phát triển hệ thống đổi mới sáng tạo quốc gia, hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo”. Do vậy, chủ đề của Hội nghị AIPA Caucus lần thứ 14 có ý nghĩa quan trọng góp phần hoàn thiện cơ chế, chính sách nhằm thực hiện các mục tiêu mà Đại hội XIII của Đảng đã đề ra.
Tiếp tục khẳng định vai trò, vị trí của Quốc hội Việt Nam tại AIPA
Hội nghị AIPA Caucus lần đầu tiên được tổ chức vào năm 2007 theo Nghị quyết số 28GA/2007/Pol/03 của Đại hội đồng AIPA lần thứ 28 tại Malaysia, với hai nhiệm vụ chính là nhằm giúp Ban Chấp hành giám sát việc triển khai các Nghị quyết của AIPA tại các nước thành viên thông qua việc yêu cầu các quốc gia thành viên báo cáo, xây dựng các sáng kiến lập pháp chung và xác định luật để hài hòa hóa. Đây còn là cơ chế để các quốc gia thành viên thường xuyên trao đổi quan điểm về các vấn đề khu vực cùng quan tâm. Việc chủ trì tổ chức Hội nghị AIPA Caucus thực hiện theo nguyên tắc luân phiên giữa các nghị viện thành viên AIPA.
Hội nghị AIPA Caucus lần thứ 14 là lần thứ hai Quốc hội Việt Nam chủ trì tổ chức. Trước đó, Việt Nam từng đăng cai tổ chức Hội nghị AIPA Caucus lần thứ 5 vào năm 2013. Việc đăng cai Hội nghị lần này góp phần khẳng định sự tham gia tích cực, có trách nhiệm và chủ động của Quốc hội Việt Nam trong AIPA.
Sau khi đại dịch Covid-19 cơ bản được kiểm soát, nền kinh tế nước ta được mở cửa trong trạng thái bình thường mới, tạo tiền đề quan trọng để phục hồi, phát triển kinh tế - xã hội. Các hoạt động đối ngoại của nước ta đến thời điểm này về cơ bản đã được khôi phục hoàn toàn. Hoạt động đối ngoại của Quốc hội, đặc biệt là tại các diễn đàn nghị viện đa phương, được triển khai linh hoạt trong thời gian đại dịch và khôi phục sau khi dịch bệnh được kiểm soát với nhiều hoạt động trực tiếp trên cả bình diện song phương và đa phương, đạt nhiều kết quả tích cực, góp phần quan trọng vào việc giữ vững môi trường hòa bình, tranh thủ môi trường quốc tế thuận lợi để phát triển đất nước, bảo vệ vững chắc độc lập, chủ quyền, thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ, không ngừng nâng cao vị thế của đất nước.
Quốc hội Việt Nam đã tham gia chủ động, tích cực và có trách nhiệm tại các hoạt động của các diễn đàn hợp tác liên nghị viện lớn như Liên minh Nghị viện thế giới (IPU), Diễn đàn Nghị viện châu Á - Thái Bình Dương (APPF), AIPA, Liên minh Nghị viện Pháp ngữ (APF)... Đây là những cơ chế nghị viện đa phương quan trọng, đóng góp vào việc duy trì hòa bình, thúc đẩy hợp tác, nâng cao hiểu biết, xây dựng thông tin giữa các nghị viện, chính giới và nhân dân các nước; mở rộng vai trò, ảnh hưởng của nghị viện/nghị sĩ đối các vấn đề khu vực và toàn cầu, vì hòa bình, hợp tác và phát triển ở khu vực và trên thế giới.
Việc Quốc hội Việt Nam đăng cai Hội nghị AIPA Caucus lần thứ 14 theo cơ chế luân phiên của Đại hội đồng AIPA là hoạt động thiết thực triển khai đường lối đối ngoại của Đảng và Nhà nước về đẩy mạnh và nâng tầm đối ngoại đa phương đến năm 2030, tiếp tục phát huy vai trò và vị trí của Quốc hội Việt Nam tại các cơ chế hợp tác liên nghị viện khu vực và thế giới, đặc biệt là AIPA.
Hội nghị là dịp để quảng bá tới bạn bè quốc tế về truyền thống văn hóa, đất nước, con người, chính sách đối ngoại và thành quả công cuộc phát triển kinh tế - xã hội của Việt Nam. Đây cũng là cơ hội để xây dựng, củng cố các mối quan hệ với nghị sỹ các nước thành viên ASEAN, thể hiện tinh thần chủ động, sẵn sàng hợp tác vì tăng trưởng kinh tế, phát triển bền vững, vì ổn định và thịnh vượng chung của Cộng đồng ASEAN và khu vực.
