Có nhiều chuyển biến rõ nét
Trình bày Báo cáo công tác của Viện trưởng Viện kiểm sát Nhân dân tối cao năm 2020, Viện trưởng Viện kiểm sát Nhân dân tối cao Lê Minh Trí nêu rõ, năm 2020, tình hình tội phạm vẫn diễn biến phức tạp; ngành Kiểm sát đã thực hành quyền công tố, kiểm sát khởi tố mới 68.672 vụ án hình sự, tăng 4,1% so với năm 2019. Trong đó, tội phạm về ma túy tăng nhiều nhất (8,9%), tiếp tục phát hiện nhiều vụ phạm tội có tổ chức, xuyên quốc gia, với số lượng ma túy rất lớn; tội phạm xâm phạm trật tự xã hội tăng 7,6%, nổi lên là tội phạm có tổ chức núp bóng doanh nghiệp, hoạt động “bảo kê”, “tín dụng đen”. Tội phạm xâm phạm an ninh quốc gia, trật tự quản lý kinh tế, sở hữu, môi trường và tham nhũng, chức vụ đều giảm, nhưng tính chất, mức độ nguy hiểm, hậu quả thiệt hại của tội phạm là đặc biệt lớn. Đã khởi tố một số vụ án liên quan đến công tác phòng, chống dịch Covid-19; trong đó, một số đối tượng đã lợi dụng việc mua thiết bị y tế để chiếm đoạt tiền của Nhà nước gây bức xúc dư luận; nhiều đối tượng có hành vi chứa chấp, đưa người nhập cảnh trái phép vào Việt Nam tiềm ẩn nguy cơ lây lan dịch bệnh.
Về lĩnh vực giải quyết tranh chấp dân sự, kinh doanh, thương mại, khiếu kiện hành chính, ngành Kiểm sát đã kiểm sát giải quyết 376.475 vụ, việc dân sự, kinh doanh, thương mại theo thủ tục sơ thẩm, tăng 2,2%; kiểm sát giải quyết 7.725 vụ án hành chính sơ thẩm, giảm 3,5%. Tiếp nhận 75.048 đơn khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, tăng 3,4%.
Hoạt động của các ngành tư pháp tiếp tục có nhiều chuyển biến tích cực; chất lượng công tác khởi tố, điều tra, truy tố, xét xử, thi hành án được nâng lên; vi phạm pháp luật trong hoạt động tư pháp giảm dần. Năm 2020, ngành Kiểm sát đã ban hành 11.842 kháng nghị, kiến nghị yêu cầu cơ quan tư pháp, cơ quan hữu quan khắc phục, phòng ngừa vi phạm pháp luật và tội phạm giảm 1,3%.
Tuy nhiên, Viện trưởng Lê Minh Trí chỉ rõ, ngành Kiểm sát đã khẩn trương tích cực khắc phục nhiều hạn chế của năm 2019 nhưng vẫn còn một số hạn chế, tồn tại chưa được khắc phục triệt để. Đó là một số bị can phải đình chỉ do hành vi không cấu thành tội phạm. Tỷ lệ thu hồi tài sản trong các vụ án tham nhũng, kinh tế bị chiếm đoạt mặc dù tăng 14,5% nhưng vẫn chưa đạt yêu cầu. Tỷ lệ giải quyết nguồn tin về tội phạm của Cơ quan điều tra Viện kiểm sát Nhân dân tối cao và tỷ lệ kháng nghị án hành chính được chấp nhận chưa đạt chỉ tiêu của Quốc hội.
Giải quyết án tham nhũng, kinh tế được chỉ đạo quyết liệt
Trình bày Báo cáo thẩm tra về công tác thực hành quyền công tố và kiểm sát điều tra các vụ án hình sự, Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp Lê Thị Nga nhận thấy, công tác thực hành quyền công tố, kiểm sát điều tra, Kiểm sát xét xử các vụ án hình sự của Viện kiểm sát nhân dân các cấp trong năm 2020 tiếp tục được tăng cường và đạt nhiều kết quả tích cực. Qua kiểm sát, Viện kiểm sát nhân dân các cấp đã kịp thời phát hiện, yêu cầu hủy bỏ nhiều quyết định trái pháp luật của Cơ quan điều tra và ban hành 1.070 kiến nghị, kháng nghị yêu cầu khắc phục vi phạm; số kiến nghị được chấp nhận, thực hiện đạt tỷ lệ 96,6%, vượt 16,6% so với chỉ tiêu yêu cầu của Quốc hội. Trong năm 2020, Viện kiểm sát Nhân dân tối cao đã chỉ đạo toàn ngành thực hiện nghiêm túc nhiều kiến nghị và đạt một số kết quả đáng ghi nhận. Cụ thể là tăng cường kiểm sát chặt chẽ việc thực hiện quy định của pháp luật về thẩm quyền điều tra; tiến hành rà soát trong toàn Ngành về số án tạm đình chỉ trong toàn quốc; triển khai nhiều giải pháp để giảm tỷ lệ trả hồ sơ yêu cầu điều tra bổ sung giữa các cơ quan tiến hành tố tụng theo yêu cầu của Quốc hội.
Trong công tác kiểm sát xét xử, không có trường hợp nào Viện kiểm sát truy tố mà Tòa án cấp sơ thẩm tuyên không phạm tội; tỷ lệ kháng nghị phúc thẩm, giám đốc thẩm, tái thẩm được Tòa án chấp nhận đều vượt chỉ tiêu yêu cầu của Quốc hội. Công tác giải quyết án tham nhũng, kinh tế được Viện kiểm sát Nhân dân tối cao chỉ đạo quyết liệt, số vụ án được khởi tố tăng, tỷ lệ thu hồi tài sản trong các vụ án về tham nhũng, kinh tế tăng 14,6%.
Tuy nhiên, vẫn còn 57 trường hợp bị oan liên quan đến trách nhiệm của Viện kiểm sát; còn 60 trường hợp truy tố thiếu căn cứ, sai tội danh, sai khung hình phạt. Tỷ lệ kháng nghị phúc thẩm các vụ án hình sự được Tòa án chấp nhận mặc dù vượt chỉ tiêu của Quốc hội, nhưng giảm 5% so với năm 2019.
Cơ quan chủ quản: Văn phòng Quốc hội
