Theo đánh giá của đại biểu Hoàng Ngọc Định, với vai trò là trục xương sống trong hệ thống giao thông quốc gia, việc đầu tư tuyến đường cao tốc Bắc - Nam là hết sức cần thiết. Dự án đưa vào sử dụng sẽ góp phần giải quyết tình trạng ùn tắc, quá tải; giảm chi phí vận tải, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội của cả nước.
Đại biểu cũng đồng tình với Tờ trình của Chính phủ và Báo cáo thẩm tra của Ủy ban Kinh tế đề xuất đầu tư dự án theo hình thức đầu tư công để bảo đảm thực hiện thành công mục tiêu đến năm 2025 cơ bản hoàn thành tuyến. Dù vậy, Chính phủ cần nghiên cứu, đề xuất các giải pháp hữu hiệu để huy động nguồn vốn ngoài nhà nước để đầu tư cho các dự án giao thông.
Về quy mô, đại biểu nhất trí nội dung giai đoạn này cần đầu tư 756 km, chia làm các dự án thành phần, với quy mô là 6 làn xe, song trước mắt nên đầu tư 4 làn. Bên cạnh đó, đề nghị xem xét quy hoạch tổng thể, đồng bộ, bảo đảm tính lâu dài, bền vững cho việc quy hoạch 6 hay 8 làn xe, tiếp đó cắm mốc để bảo vệ lộ giới và giải phóng mặt bằng. Phương án tốt nhất là nghiên cứu thu hồi luôn và đưa diện tích được thu hồi vào trong dải phân cách thì sau này sẽ thuận tiện hơn cho việc mở rộng.
Bàn về phương án giải phóng mặt bằng, đại biểu nêu quan điểm: Thực tế cho thấy, công tác này có ảnh hưởng rất lớn đến tiến độ dự án. Nếu làm không tốt còn là nguyên nhân làm giảm sự sự đồng thuận của người dân. Vì vậy, cần có sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị từ Trung ương đến địa phương trong giải phóng mặt bằng.
Đại biểu cũng nhấn mạnh, cần có cơ chế đặc thù để bảo đảm hoàn thành dự án theo kế hoạch. Trong đó, việc chỉ định thầu từ thiết kế, giải phóng mặt bằng, kể cả thi công là rất hợp lý. Liên quan đến chất lượng của đường cao tốc, theo đại biểu hiện nay nhiều đoạn đường chất lượng thấp, nhất là các khớp nối giữa mặt cầu với đường là chưa đạt phẳng, còn gồ ghề. Do đó, nên nghiên cứu các phương án thuê tư vấn giám sát của đơn vị nước ngoài, chắc chắn chất lượng sẽ tốt hơn. Mặt khác, có thể phân cấp cho địa phương quyền chuyển đổi mục đích sử dụng đất khi đường cao tốc đi qua địa phương đó thay vì phải trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội.
Để Dự án được triển khai đạt hiệu quả cao nhất, theo đại biểu, ngoài giao cho Bộ Giao thông - Vận tải làm chủ đầu tư cũng nên giao cho các địa phương làm chủ đầu tư giải phóng mặt bằng. Bộ cũng phải phối hợp chặt chẽ với địa phương trong công tác giải phóng mặt bằng và đẩy nhanh thủ tục đầu tư. Đồng thời, phải có phương án để thu phí, đấu thầu thu phí và chuyển quyền thu phí để thu hồi vốn nhà nước. Nhà nước phải thu lại phí đường bộ để bù lại kinh phí bỏ ra; tiếp tục dùng kinh phí thu được để đầu tư tuyến cao tốc khác. Qua đó, hoàn chỉnh được mục tiêu là đầu tư 5.000km đường cao tốc trong thời gian tới.
Cơ quan chủ quản: Văn phòng Quốc hội
