Tin ở bệnh nhân
Abigail S. Hardin - GS. tâm thần học và khoa học hành vi tại Trung tâm Y tế trường Đại học Rush ở Chicago chia sẻ: “Không có phương pháp điều trị ma thuật, không có phẫu thuật, không có viên thuốc nào có thể giảm bớt tất cả những triệu chứng "Long Covid" ngay lập tức. Nhưng can thiệp sớm, từ việc đưa ra lời khuyên thiết thực cho bệnh nhân cách chống lại tình trạng “sương mù não” (brain fog) đến điều hướng những thay đổi trong mối quan hệ và vượt qua cảm giác hụt hẫng vì không thể làm việc - có thể tạo ra sự khác biệt trong việc giúp bệnh nhân mau trở lại cuộc sống bình thường”.
Trên thực tế, theo một nghiên cứu mới, một số triệu chứng sức khỏe tâm thần mà bệnh nhân đang gặp phải có thể là do trải nghiệm bệnh tật chứ không phải do bản thân virus. Vì thế, khoảng một nửa số bệnh nhân của Hardin cho biết họ đã đến gặp các bác sĩ và nhận được thông điệp, dù cố ý hay vô ý, rằng tất cả những triệu chứng "Long Covid" đều là sự tưởng tượng và không có thật.
Sự phủ nhận này của một số người trong hệ thống y tế đã dẫn đến việc nhiều người bị "Long Covid" lảng tránh chăm sóc. Tương tự như vậy, nhiều bệnh nhân có gia đình và bạn bè không biết những nghiên cứu mới về "Long Covid" thường bày tỏ sự nghi ngờ hoặc ngạc nhiên về mức độ nghiêm trọng và dai dẳng của các triệu chứng.
Điều quan trọng đối với các bác sĩ và nhà tâm lý học là phải thừa nhận và xác nhận các triệu chứng của bệnh nhân và đừng bắt họ phải chứng minh họ đang đau khổ. Các chuyên gia trị liệu phải tin bệnh nhân, vì "Long Covid" là tình trạng có thật.
Giải quyết mối lo lắng của bệnh nhân
Các chuyên gia khuyên rằng, khi nói chuyện với những bệnh nhân bị "Long Covid", các nhà trị liệu hãy bắt đầu hỏi về mối quan tâm nổi trội nhất của họ, điều gì ảnh hưởng nhiều nhất đến cuộc sống của họ? Chẳng hạn, nếu họ nói rằng đang lo lắng nhất về mối quan hệ nào đó, các nhà tâm lý học nên ưu tiên giúp họ giải quyết trước vấn đề của mối quan hệ đó.
TS. Megan Hosey, giáo sư tâm lý học phục hồi chức năng và tâm lý thần kinh tại Bệnh viện Johns Hopkins (Mỹ) gợi ý các bác sĩ tâm lý nên hỏi bệnh nhân những câu hỏi bao quát này: “Bạn hy vọng sẽ làm được gì?” và “Nếu bạn không bị bệnh, bạn sẽ làm gì hôm nay?”. Câu trả lời sẽ giúp bệnh nhân xác định các mục tiêu cụ thể và bắt đầu trở lại cuộc sống, dù họ đang phải đối mặt với một tương lai không chắc chắn.
Hosey nói: “Tôi không thể hứa với bệnh nhân rằng họ sẽ sống mà không có sự mệt mỏi hoặc tổn thương đối với các triệu chứng "Long Covid", nhưng tôi có thể hứa, nếu chúng ta thích nghi và tìm cách giải quyết ngay một số vấn đề, bệnh nhân có thể sống tốt hơn”.
Những bệnh nhân mệt mỏi có thể cần được giúp đỡ để vạch ra kế hoạch về số lượng công việc mà họ có thể hoàn thành trong ngày hôm đó, bên cạnh những việc mà họ có thể yêu cầu người thân hoặc đồng nghiệp giúp sức.
Các nhà trị liệu cũng nên giúp bệnh nhân giải quyết vấn đề như: họ không thể làm việc nhiều như trước đây hoặc hoàn toàn không thể, giúp họ thoát khỏi tư tưởng giá trị bản thân và sự độc lập đang sụt giảm. Bệnh nhân cần được giúp đỡ để chiến đấu với cảm giác vô vọng, ý nghĩ tự làm hại bản thân và tự tử, với nỗi sợ Covid có thể ảnh hưởng đến phần còn lại của cuộc đời họ. Bác sĩ tâm lý có thể giúp họ kiểm soát sự lo lắng về những triệu chứng của họ trong tương lai bằng cách hướng dẫn họ tập trung vào hiện tại.
TS. Maija Broox Bruzas, nhà tâm lý học, thành viên của Hiệp hội sức khỏe tâm thần tiểu bang Colorado (Mỹ) tư vấn: “Liệu pháp chánh niệm - thiền và các bài tập thở - có thể là cách để bệnh nhân tăng cường nhận thức và chấp nhận trải nghiệm cũng như thay đổi cảm xúc của họ đối với các triệu chứng thể chất. Thậm chí, liệu pháp chánh niệm có thể giúp kiểm soát sự hoảng sợ đối với các triệu chứng như khó thở”.
Bà nói thêm: “Chúng ta không thể kiểm soát được những gì trong tương lai mà chỉ có thể kiểm soát hành vi và suy nghĩ của bệnh nhân ở hiện tại”.
Cần hỗ trợ của gia đình và xã hội
Trong và sau khi bị nhiễm Covid-19, bệnh nhân có thể gặp khó khăn trong việc kết nối lại với gia đình hoặc các mối quan hệ thân thiết. Các nhà tâm lý học khuyên người thân nên giúp bệnh nhân bảo vệ các mối quan hệ của họ trong gia đình và giữ cho việc chăm sóc không làm mất đi vai trò của họ với tư cách là vợ/chồng, con cái, cha mẹ và anh chị em.
Các nhà tâm lý khuyến khích bệnh nhân sử dụng liệu pháp từ các nhóm hỗ trợ. TS. Mauricio J. Castaldelli-Maia, bác sĩ thuộc khoa dịch tễ trường Y tế công cộng Mailman, Đại học Columbia nhấn mạnh: “Can thiệp sức khỏe tâm lý sớm bằng các phương pháp trị liệu từ các nhóm hỗ trợ có thể đóng vai trò quan trọng trong việc phòng ngừa các vấn đề sức khỏe tâm thần xảy đến”.
CDC của Mỹ thì khuyên rằng, để kiềm chế cảm xúc và đối phó với căng thẳng, các bệnh nhân Covid hồi phục nên tập trung chăm sóc cơ thể: tập hít thở sâu và thiền, tập thể dục đều đặn, chú trọng dinh dưỡng, ngủ đủ và tránh rượu, tránh chất kích thích. Bên cạnh đó, hãy làm các công việc yêu thích mà trước kia không có thời gian hoặc muốn mà chưa từng thử; kết nối nhiều với người khác, đặc biệt người mà bạn cảm thấy tin tưởng.
Chủ doanh nghiệp cũng được khuyến khích hỗ trợ nhân viên đang bị di chứng hậu Covid bằng cách đưa ra các chính sách nghỉ phép và lịch làm việc linh hoạt, đồng thời giúp họ tiếp cập các chương trình hỗ trợ chăm sóc thể chất và tinh thần.
Cơ quan chủ quản: Văn phòng Quốc hội
