Bên cạnh tăng cường quản lý cũng như tạo việc làm cho người lao động, Ban Văn hóa - Xã hội HĐND tỉnh Hải Dương kiến nghị việc tiếp tục đơn giản hóa các thủ tục hành chính, tăng cường hỗ trợ doanh nghiệp vay vốn ưu đãi đầu tư các dự án nhà ở công nhân, các cơ sở vui chơi giải trí… ở các khu dân cư gần khu, CCN phục vụ công nhân lao động; chỉ đạo kiểm tra, giám sát để đôn đốc tiến độ thực hiện các dự án đất xây dựng nhà xã hội, nhà ở cho công nhân đã được phê duyệt. Bên cạnh đó, cần tạo thuận lợi cho hoạt động của công đoàn, tăng cường đối thoại thường xuyên giữa chủ doanh nghiệp với đại diện người lao động.
Chế tài xử lý vi phạm chưa đủ sức răn đe
Những tồn tại, hạn chế trong thực hiện các chính sách an sinh xã hội, chăm lo đời sống cho công nhân tại các khu, cụm công nghiệp trên địa bàn tỉnh Hải Dương, theo Ban Văn hóa - Xã hội HĐND tỉnh xuất phát từ việc đa số các doanh nghiệp chỉ tập trung vào sản xuất kinh doanh với mục tiêu chủ yếu là lợi nhuận. Trong khi đó, hoạt động của công đoàn cơ sở tại nhiều doanh nghiệp chưa đạt hiệu quả thiết thực, một số cán bộ công đoàn chưa hiểu sâu kiến thức pháp luật, hạn chế về kỹ năng vận động thuyết phục, chưa phát huy được vai trò bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp chính đáng của người lao động, là cầu nối giữa lãnh đạo doanh nghiệp và người lao động. Đặc biệt, chế tài xử lý đối với những doanh nghiệp vi phạm chính sách pháp luật về lao động chưa đủ sức răn đe, ảnh hưởng đến quyền lợi của người lao động.
Bên cạnh đó, cơ chế chính sách về phát triển nhà ở xã hội cho người lao động chưa sát với tình hình thực tế, việc triển khai thực hiện gặp khó khăn. Các công trình thiết yếu đi kèm nhà ở cho công nhân chưa được đầu tư đồng bộ. Nghị định số 68/2017/NĐ-CP ngày 25.5.2017 của Chính phủ quy định về quản lý, phát triển CCN mới đề cập, điều chỉnh được một số nội dung chính, chưa bao quát toàn diện hoạt động của CCN nên khó khăn trong tổ chức thực hiện; việc phân cấp, ủy quyền, phân định trách nhiệm quản lý nhà nước của các cấp, các ngành đối với CCN chưa rõ ràng. Chưa có cơ chế thành lập Ban Quản lý CCN nên công tác quản lý, vận hành CCN còn nhiều bất cập.
Câu lạc bộ kết nối thanh niên công nhân tư vấn, khám bệnh cho công nhân lao động
Ảnh: T. Hòa
Tạo thuận lợi cho hoạt động của công đoàn
Qua giám sát, khảo sát thực tế, Ban Văn hóa - Xã hội HĐND tỉnh Hải Dương kiến nghị UBND tỉnh sớm ban hành Quy chế phối hợp quản lý CCN trên địa bàn tỉnh; phân cấp, quy định cụ thể Sở Công thương, UBND cấp huyện chủ trì giải quyết các thủ tục triển khai đầu tư xây dựng hạ tầng kỹ thuật, sản xuất kinh doanh trong các CCN ban hành quyết định, phân cấp, ủy quyền thực hiện nhiệm vụ quản lý CCN, xem xét việc thành lập Ban Quản lý các CCN trên địa bàn các huyện, thị, thành phố để chủ động đầu tư xây dựng hạ tầng kỹ thuật CCN và thực hiện các nhiệm vụ khác theo quy định của pháp luật; phê duyệt kế hoạch phát triển các CCN trên địa bàn tỉnh đến năm 2022. Thu hút vào KCN, CCN các dự án đầu tư thứ cấp có kỹ thuật công nghệ cao để giải quyết việc làm giúp người lao động có mức lương cao hơn. Với vai trò, trách nhiệm của mình, Sở Công thương tích cực tham mưu cho UBND tỉnh xây dựng Quy chế phối hợp quản lý CCN, tăng cường đầu tư xây dựng hạ tầng kỹ thuật tại các CCN, thu hút, xúc tiến đầu tư vào các CCN đã được phê duyệt quy hoạch góp phần giải quyết việc làm cho người lao động.
Theo Đoàn giám sát, UBND tỉnh cần tiếp tục đơn giản hóa các thủ tục hành chính trong lĩnh vực xây dựng, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và nhà ở xã hội, tăng cường hỗ trợ doanh nghiệp vay vốn ưu đãi đầu tư các dự án nhà ở công nhân, các cơ sở vui chơi giải trí, các công trình văn hóa, giáo dục, thể thao ở các khu dân cư gần khu, CCN để phục vụ công nhân lao động. Cùng với đó, chỉ đạo kiểm tra, giám sát tiến độ thực hiện các dự án đất xây dựng nhà xã hội, nhà ở cho công nhân đã được phê duyệt để có giải pháp xử lý kịp thời.
Ban cũng kiến nghị Sở Lao động, Thương binh và Xã hội tăng cường phối hợp với Ban Quản lý các Khu công nghiệp tỉnh, cơ quan Bảo hiểm xã hội tỉnh, Liên đoàn lao động tỉnh tuyên truyền cho chủ doanh nghiệp và người lao động thực hiện nghiêm các chính sách pháp luật, nhất là pháp luật lao động; thanh tra, kiểm tra thường xuyên để kịp thời chấn chỉnh vi phạm pháp luật về lao động; chủ trì, phối hợp với các sở, ngành, đơn vị liên quan tham mưu cho UBND tỉnh định kỳ đánh giá việc thực hiện chính sách an sinh xã hội cho người lao động, từ đó rút kinh nghiệm và đề ra những giải pháp tổng thể, đồng bộ.
Ban Quản lý các Khu công nghiệp tỉnh và Sở Xây dựng phối hợp và soát nhu cầu nhà ở, tham mưu bố trí quỹ đất ở trong các KCN, đề xuất cơ chế xây dựng nhà ở cho công nhân các KCN phù hợp với thực tiễn. Liên đoàn lao động tỉnh phối hợp với các cấp, các ngành tuyên truyền, vận động chủ doanh nghiệp đủ điều kiện thành lập tổ chức công đoàn, tạo điều kiện thuận lợi cho công đoàn hoạt động, bảo vệ quyền lợi chính đáng của người lao động, cũng như tăng cường đối thoại thường xuyên giữa chủ doanh nghiệp với đại diện người lao động để kịp thời giải quyết các vướng mắc phát sinh trong quan hệ lao động.
Đối với UBND cấp huyện, Ban kiến nghị việc tăng cường phối hợp quản lý hoạt động của các CCN đã được phê duyệt trên địa bàn, kêu gọi nhà đầu tư hạ tầng kỹ thuật; tăng cường phối hợp thanh tra, kiểm tra, hướng dẫn việc thực hiện chính sách, pháp luật về lao động trong doanh nghiệp, kiến nghị các cấp có thẩm quyền xử lý nghiêm minh khi phát hiện vi phạm.
