Đã có những rào cản, vướng mắc khiến những người tự ứng cử đại biểu Quốc hội và Hội đồng Nhân dân gặp phải không ít khó khăn để chạm đến giấc mơ nghị trường. Bên cạnh việc tạo thuận lợi của các cơ quan, tổ chức liên quan, điều quan trọng nhất hiện nay là những người tự ứng cử phải chú trọng “quảng bá”, lan truyền hình ảnh của mình để thu hút được sự quan tâm, ủng hộ của đông đảo cử tri và Nhân dân; sớm nắm thông tin về các bước để xây dựng chương trình hành động sát và có các phương án vận động bầu cử hiệu quả, đúng quy định.
Thực sự là ngày hội dân chủ của toàn dân
Để tạo điều kiện cho những người có bản lĩnh, tâm huyết tự ứng cử vào cơ quan dân cử, việc đầu tiên cần quan tâm chính là làm tốt việc cung cấp thông tin liên quan đến cuộc bầu cử đại biểu Quốc hội Khóa XV và đại biểu HĐND các cấp nhiệm kỳ 2021 - 2026.
Cử tri cần tìm hiểu, cân nhắc kỹ để lựa chọn đúng đắn người đại diện xứng đáng cho mình
Ảnh: Bình Nguyên
Theo tìm hiểu của chúng tôi, đại đa số cử tri và Nhân dân hiện nay cơ bản nắm bắt được tinh thần, mục đích, ý nghĩa của cuộc bầu cử. Tuy nhiên, để tìm hiểu sâu về các bước chuẩn bị cho bầu cử, quy trình hiệp thương, giới thiệu, tiêu chuẩn đại biểu cũng như các mốc thời gian cụ thể theo quy trình chuẩn bị cho bầu cử thì chỉ có cơ quan nhà nước, cán bộ, công chức, viên chức và đảng viên trực tiếp hoặc gián tiếp thực hiện các nhiệm vụ liên quan đến bầu cử mới nắm chắc; ngoài ra có một số cử tri, những người dự kiến được giới thiệu ứng cử hoặc tự ứng cử tìm hiểu sâu. Việc tuyên truyền qua báo, đài chính thống đã được khởi động nhưng tuyên truyền trực diện và trực tiếp tại cơ sở, tại các cụm dân cư hầu như chưa được khởi động đồng bộ, hầu hết mới qua loa truyền thanh và thông qua hội nghị cử tri để giới thiệu người ra ứng cử đại biểu HĐND.
Để có nhiều người tự ứng cử đại biểu dân cử, công tác tuyên truyền và cung cấp thông tin về cuộc bầu cử cho cử tri và Nhân dân đóng vai trò quan trọng. Theo đó, những cơ quan, cá nhân làm nhiệm vụ liên quan đến công tác tuyên truyền, trực và tiếp nhận hồ sơ của ứng viên cần nghiêm túc thực hiện chức trách, nhiệm vụ, hướng dẫn tận tình và tạo điều kiện cho những cử tri và Nhân dân khi họ có nguyện vọng tìm hiểu, xin cung cấp hồ sơ, thông tin. Đồng thời, cũng cần quán triệt nâng cao nhận thức cho cử tri và Nhân dân về quyền và trách nhiệm của mình trong cuộc bầu cử, khẳng định được quyền lựa chọn, quyết định số lượng, chất lượng của cử tri đối với cơ quan dân cử nhiệm kỳ mới cũng như trách nhiệm tìm hiểu tiểu sử, nhân thân ứng viên để có sự lựa chọn đúng đắn. Tránh có sự phân biệt, kỳ thị giữa người tự ứng cử và người được giới thiệu, để cuộc bầu cử thực sự là ngày hội dân chủ của toàn dân.
Bên cạnh đó, các cơ quan chức năng liên quan trong thực hiện nhiệm vụ chuẩn bị cho cuộc bầu cử cần bám sát Luật, các hướng dẫn liên quan thực hiện tốt quy trình các bước. Nhất là hiệp thương, tổ chức hội nghị cử tri để lựa chọn những ứng viên chất lượng, bảo đảm tiêu chuẩn trên cơ sở tôn trọng ứng viên, không phân biệt giữa tự ứng cử và giới thiệu.
Hiện nay, đã có những người nộp hồ sơ tự ứng cử hoặc tìm hiểu để nộp hồ sơ tự ứng cử đại biểu Quốc hội Khóa XV và HĐND các cấp nhiệm kỳ 2021 - 2026. Thời hạn cuối cùng nộp hồ sơ ứng cử là ngày mai, 14.3. Tin chắc số lượng người tự ứng cử đại biểu dân cử năm nay sẽ nhiều hơn những năm trước. Cũng như chia sẻ của ĐBQH Nguyễn Anh Trí, con đường bước vào nghị trường sẽ rộng cửa đối với những người tự ứng cử. Ngoài thăm dò thông tin qua mạng xã hội, những ai đang còn đắn đo trong việc nộp hay không nộp hồ sơ tự ứng cử thì cũng nên soát xét lại, quyết định sớm để nộp hồ sơ tự ứng cử kịp thời trước 17 giờ ngày mai, 14.3.
Tạo thuận lợi cho người tự ứng cử
Người tự ứng cử khi nộp hồ sơ vào cơ quan dân cử lẽ dĩ nhiên họ sẽ tìm hiểu kỹ cơ quan đó như thế nào? Nếu trúng cử sẽ như thế nào? Làm sao để hiện thực hóa những cam kết, lời hứa của mình khi vận động cử tri nếu trúng cử? Nếu cơ quan dân cử hoạt động có chất lượng, thỏa mãn các quy định của Luật và bảo đảm được tính đại diện, dân chủ, nhất là tâm tư, nguyện vọng chính đáng của cử tri và Nhân dân được quan tâm giải quyết thì sẽ là điểm đến hấp dẫn cho nhiều người. Muốn vậy, phải nâng cao chất lượng hoạt động của cơ quan dân cử. Mà quyết định chất lượng của cơ quan dân cử chính là chất lượng của đại biểu dân cử.
Ngoài các ứng viên được giới thiệu ứng cử, việc càng có nhiều ứng viên tự ứng cử bảo đảm tiêu chuẩn, điều kiện và tâm huyết sẽ là giải pháp quan trọng để cử tri lựa chọn ra được những người xứng đáng, ưu tú nhất đại diện cho quyền và lợi ích chính đáng của mình để bầu vào Quốc hội và HĐND. Khi số lượng ứng viên có chất lượng nhiều, cử tri sẽ lựa chọn được đại biểu chất lượng, tâm huyết, từ đó sẽ nâng cao chất lượng hoạt động của cơ quan dân cử.
Do đó, ngoài tuyên truyền, cung cấp thông tin, nâng cao chất lượng cơ quan dân cử thì thiết nghĩ nên có các quy định thuận lợi hơn cho người tự ứng cử đại biểu dân cử. Thuận lợi không có nghĩa là giảm nhẹ tiêu chuẩn hay là không thực hiện nghiêm túc các quy trình mà là hướng dẫn cụ thể hơn về quy trình, hồ sơ cho những người tự ứng cử; đồng thời, tạo điều kiện tốt nhất cho họ nộp hồ sơ ứng cử, khuyến khích và tạo điều kiện cho những người tâm huyết, có bản lĩnh vì Nhân dân để bầu vào cơ quan dân cử. Thuận lợi cũng có nghĩa là không nên nặng về cơ cấu, thành phần mà nên quan tâm đến chất lượng đại biểu. Bởi chất lượng đại biểu mới là yếu tố cốt lõi, quyết định chất lượng hoạt động của cơ quan dân cử.
“Trái ngọt” từ tâm
Điều dễ nhận thấy, những ứng viên thuộc các cơ quan, tổ chức được giới thiệu sẽ thuận lợi hơn những ứng cử viên tự ứng cử. Cử tri cũng cảm thấy yên tâm hơn khi bầu những người này. Tuy nhiên, những người tự ứng cử phần nhiều đã có tầm ảnh hưởng lớn với công chúng thông qua hoạt động nghề nghiệp của mình. Đây là thuận lợi rất lớn nếu họ biết cách “quảng bá”, lan truyền hình ảnh của mình, không chỉ qua báo chí chính thống mà còn qua cả mạng xã hội, sẽ thu hút được sự quan tâm và ủng hộ của đông đảo cử tri và Nhân dân. Lẽ đương nhiên, sự tin tưởng và tín nhiệm đã được xây dựng, vun đắp qua cả một hành trình dài bởi sự tỏa sáng của không chỉ tài năng mà còn là tâm đức, và lúc này là thời điểm người tự ứng cử sẽ được hưởng “trái ngọt”.
Là một người có tầm ảnh hưởng rộng bởi tài năng và đức độ, ĐBQH, GS.TS. Nguyễn Anh Trí, Anh hùng Lao động, nguyên Viện trưởng Viện Huyết học - Truyền máu Trung ương ngay sau khi đăng trên trang cá nhân về việc mình đã nộp Hồ sơ tự ứng cử đại biểu Quốc hội Khóa XV, với “khát khao cháy bỏng được góp sức, góp lực, góp trí tuệ, góp tiếng nói của mình vào xây dựng đất nước”, đã nhận được hàng nghìn lượt yêu thích, vài trăm lượt bình luận ủng hộ và vài chục lượt chia sẻ. Với sự lan truyền nhanh chóng của mạng xã hội, mỗi lượt yêu thích, bình luận, hay chia sẻ đều góp phần để tâm nguyện của đại biểu đến được với đông đảo cử tri và Nhân dân hơn. Ở chiều ngược lại, đây cũng chính là động lực quan trọng để đại biểu khẳng định, cống hiến khi được tín nhiệm.
Để bước vào cánh cửa nghị trường, các ứng viên cũng nên sớm có thông tin về các bước. Nhất là sau hiệp thương lần 3, nếu đủ điều kiện đưa vào danh sách chính thức người ứng cử đại biểu dân cử thì cần nắm chính xác xem mình được phân bổ về đơn vị bầu cử nào để tìm hiểu kỹ tình hình địa phương, khoanh vùng cử tri, nắm rõ phong tục, tập quán… để xây dựng chương trình hành động cho sát và có các phương án vận động bầu cử hiệu quả, đúng quy định. Tâm lý cử tri thông thường không thích dài dòng, chung chung do đó ứng viên nên soát xét để xây dựng chương trình cho phù hợp. Ngoài ra, ứng viên cũng cần phải thể hiện được quyết tâm của mình khi bước vào diễn đàn cử tri (nơi cư trú, công tác (nếu có)) và vận động cử tri tại đơn vị bầu cử, tâm thế rõ ràng, tác phong tự tin thì sẽ tạo được sự ấn tượng và cảm tình của cử tri.
Kinh tế ngày càng phát triển song song với sự phát triển của công nghệ, nhờ đó nhận thức chính trị của Nhân dân và cử tri cũng ngày càng được nâng cao, giữa những ứng viên qua giới thiệu và ứng viên tự ứng cử đều bình đẳng trong sự lựa chọn của cử tri. Tin tưởng cử tri sẽ sáng suốt lựa chọn trúng những người xứng đáng nhất, ưu tú nhất vào Quốc hội và HĐND các cấp nhiệm kỳ 2021 - 2026. Như thế, “trái ngọt” cũng không dừng lại ở niềm vui của người tự ứng cử trúng cử mà cũng sẽ dành cho Quốc hội và HĐND khóa mới, bởi càng nhiều ứng viên có chất lượng thì cử tri sẽ chọn được càng nhiều đại biểu ưu tú.
