Tôn vinh giá trị Việt

Sợi dây bền chắc

Sau khi tổ chức thành công Ngày Việt Nam tại Cộng hòa Áo, một nhóm Việt kiều, đứng đầu là nhà báo Bích Yến, đại diện thường trú báo Văn nghệ tại châu Âu, đã nung nấu ý tưởng phối hợp tổ chức Ngày Việt Nam đúng vào ngày Giỗ Tổ Hùng Vương hàng năm. Năm 2017, Sở Ngoại vụ Phú Thọ đã mời nhà báo Bích Yến đến chia sẻ ý tưởng này tại lớp tập huấn truyền thông văn hóa cho cán bộ phụ trách đối ngoại của các cơ quan, đơn vị, địa phương trên quê hương đất Tổ.

Lễ Giỗ Tổ Hùng Vương tại Thái Lan năm 2019

Ý tưởng tổ chức Ngày Việt Nam tại các nước đúng vào ngày Giỗ Tổ Hùng Vương được nhiều người hưởng ứng. Đại sứ Nguyễn Phú Bình - Chủ tịch Hội Liên lạc với người Việt Nam ở nước ngoài cho rằng, đã đến lúc chúng ta không nên nghĩ thay đồng bào ngoài nước, mà cần lắng nghe tâm tư, suy nghĩ của bà con. Nguyện vọng của một số cộng đồng người Việt ở nước ngoài muốn lấy một ngày Việt Nam trùng với ngày Giỗ Tổ trong nước là rất đáng trân trọng. Việt Nam có nhiều ngày bà con ở nước ngoài có thể tập hợp, nhưng ngày Giỗ Tổ mùng Mười tháng Ba thì dù có khác biệt về chính kiến, ai cũng dễ dàng chấp nhận, đồng thuận.

Còn theo nhà sử học Dương Trung Quốc, Việt Nam là quốc gia đa sắc tộc, có nguy cơ nảy sinh những vấn đề nhạy cảm. Vì vậy, có một ngày để tập hợp nhau là rất đáng quý. Tập hợp vì văn hóa, gắn kết bởi cội nguồn, đó là sợi dây bền chắc nhất.

GS. TS. Tạ Ngọc Tấn - Phó Chủ tịch Hội đồng Lý luận Trung ương ghi nhận đây là ý tưởng hay, cách tiếp cận hợp lý. Chọn một ngày đại đoàn kết dân tộc và tôn vinh giá trị Việt là việc cần làm để bạn bè quốc tế thêm hiểu văn hóa, văn hiến, cốt cách Việt Nam. Là dòng giống con Lạc cháu Hồng, bất cứ người Việt nào cũng tự hào về nguồn cội của mình.

Chủ trì hội nghị bàn phương hướng triển khai Ngày Quốc Tổ Việt Nam toàn cầu, Phó Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam Trương Thị Ngọc Ánh khẳng định người Việt dù ở bất cứ nơi đâu cũng có chung phong tục thờ cúng gia tiên. Cả nước thờ chung một tổ tiên là nét độc đáo của Việt Nam. Hướng về đất Tổ, về cội nguồn dân tộc chính là “tiếng gọi chung” để tập hợp người Việt năm châu. Vì vậy, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam ghi nhận và đánh giá cao ý tưởng độc đáo kết nối người Việt trên toàn cầu, lan tỏa và vinh danh bản sắc Việt.

Nén tâm hương hướng về Quốc Tổ

Đúng 100 năm từ khi ngày 10.3 (âm lịch) được triều đình nhà Nguyễn chọn làm ngày Quốc giỗ, cuối năm 2017, Hội Liên lạc với người Việt Nam ở nước ngoài cùng các thành viên Ban Vận động Dự án Ngày Quốc Tổ Việt Nam toàn cầu đã lên đền Hùng với tâm nguyện đặc biệt: Xin được rước 18 chân nhang trong bát hương thờ Tổ, một nắm đất nơi lăng mộ vua Hùng và một bình nước nơi giếng Ngọc, để năm 2018 đem ra nước ngoài, cùng cộng đồng người Việt xa quê lập bàn thờ tổ, tri ân công đức các vua Hùng và chính thức vận động các cộng đồng người Việt trên thế giới lấy ngày 10.3 âm lịch hàng năm là ngày Quốc Tổ Việt Nam toàn cầu.

Ngày 22.4.2018, Czech là nước đầu tiên cộng đồng người Việt tổ chức Ngày Quốc tổ Việt Nam toàn cầu với khoảng 1.000 người đến dự tại Trung tâm Thương mại Sapa, Thủ đô Praha. Liên bang Nga là quốc gia thứ hai sự kiện này được tổ chức đúng vào mùng 10.3 âm lịch. Giáo sư, Viện sĩ Nguyễn Huy Hoàng là người trực tiếp soạn bài văn tế Lễ giỗ Tổ Hùng Vương của người Việt 5 châu. Trước thềm ngày lễ này, chính ông đã đưa đến Moscow bức tượng Vua Hùng chuyển từ Việt Nam sang. Chương trình tạo ấn tượng tốt đẹp với không khí lễ trang nghiêm, phần hội vui tươi với những điệu múa và bài dân ca đậm đà bản sắc dân tộc. Tiếp đó, Ngày Quốc Tổ Việt Nam toàn cầu lần lượt được tổ chức tại Hungary vào ngày 27.4 và ở Đức ngày 4.5.2018.

Tác giả tặng đĩa phim Đền Hùng cho Hội Liên lạc với người Việt Nam ở nước ngoài

Tại 4 nước châu Âu, Ngày Quốc tổ Việt Nam toàn cầu không chỉ tổ chức Lễ dâng hương tri ân công đức các Vua Hùng, mà còn có diễn đàn, hội thảo, đêm thơ nhạc hướng về quê hương. Trả lời phỏng vấn của Sputnik, ông Lê Trung Khoa, người đứng đầu Ban tổ chức lễ hội tại Đức cho biết, ở Đức có khoảng 130.000 người Việt sinh sống. Dù có chính kiến khác nhau, song mọi người đều nhớ quê hương nguồn cội. Ngày Quốc Tổ là cơ hội tuyệt vời để cảm thấy giữa mỗi kiều bào và đất nước có mối liên hệ máu thịt, đồng thời giới thiệu với bạn bè các nước về những truyền thống tốt đẹp của Việt Nam.

Tiếp nối những thành công của năm đầu tiên tổ chức tại châu Âu, ngày 6.4.2019, tại Trụ sở Tổng hội người Việt Nam ở Thủ đô Vientiane, Lào, Lễ Giỗ Tổ Hùng Vương đã được tổ chức theo nghi thức truyền thống. Ngay hôm sau, các Hội đoàn, cộng đồng kiều bào, Lãnh sự quán Việt Nam tại tỉnh Udon Thani của Thái Lan tổ chức ‘Ngày Quốc Tổ Việt Nam toàn cầu. Tổng Lãnh sự Việt Nam tại Khỏn Kèn, Thái Lan Hoàng Ngọc Sơn nói: “Tôi rất mừng là Hội Liên lạc với người Việt Nam ở nước ngoài, đặc biệt là các thành viên Ban Vận động Dự án Ngày Quốc tổ Việt Nam toàn cầu đã có một sáng kiến mang ý nghĩa tâm linh, văn hóa rất cao. Đây là một điểm nhấn và cũng là điểm khởi đầu rất quan trọng. Tôi hy vọng những năm tới nó sẽ lan tỏa, không những trên toàn vương quốc Thái Lan mà còn ra những nơi khác có kiều bào ta sinh sống”.

Lan tỏa sức mạnh chung một cội nguồn

Trước khi lên đường sang Lào và Thái Lan tổ chức Ngày Quốc Tổ Việt Nam toàn cầu 2019, Hội Liên lạc với người Việt Nam ở nước ngoài và Ban vận động đã trao tượng Vua Hùng cho đại diện cộng đồng người Việt tại Ba Lan. Chị Quỳnh Hương, công tác ở Đại sứ quán Việt Nam tại Ba Lan cho biết, Ngày Quốc tổ Việt Nam toàn cầu được tổ chức ở Thủ đô Warsaw đúng vào ngày Giỗ Tổ 10.3 âm lịch. Khoảng 500 người sẽ tham dự phần lễ và hội, trong đó điểm nhấn là biểu diễn văn nghệ của kiều bào và thưởng thức ẩm thực thuần Việt. Tại các thành phố Osaka, Nhật Bản và Toronto, Canada năm nay cũng lần đầu tiên tổ chức Ngày Quốc tổ Việt Nam toàn cầu. Viện sĩ Nguyễn Huy Hoàng cho biết, có hai tổ chức người Việt đã xin sử dụng bài văn tế của ông trong Lễ Giỗ vua Hùng ở Mỹ và Australia...

Trong chuyến thăm và làm việc tại châu Âu, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã nghe báo cáo về việc lần đầu tiên tổ chức Ngày Quốc Tổ Việt Nam toàn cầu thành công tốt đẹp tại 4 nước. Ngày 11.12.2018, Văn phòng Chính phủ có Công văn số 12017/VPCP-QHQT giao Hội Liên lạc với người Việt Nam ở nước ngoài tiếp tục triển khai tổ chức Ngày Quốc Tổ Việt Nam toàn cầu ở các địa bàn có đông người Việt sinh sống, sau sẽ nhân rộng mô hình theo lộ trình. Đồng thời, Hội làm việc cụ thể với Bộ Khoa học và Công nghệ để xây dựng thành đề tài khoa học, chuyển đề tài cho Bộ Ngoại giao để có chỉ đạo chung cho các sứ quán hỗ trợ thực hiện.

Là một trong những thành viên đầu tiên của Ban vận động Ngày Quốc Tổ Việt Nam toàn cầu, tác giả bài viết rất mừng vì ý tưởng đã trở thành hiện thực. UBND tỉnh Phú Thọ đã chỉ đạo Sở Ngoại vụ chủ trì làm phim về đền Hùng để tặng người Việt Nam ở nước ngoài. 100 năm trước, ngày 10.3 được chọn là ngày Quốc Giỗ. 100 năm sau, ngày Quốc Giỗ được triển khai toàn cầu. Đó là tâm nguyện của đông đảo người Việt trên thế giới và cũng là niềm tự hào của chúng tôi, những người dân quê hương đất Tổ Vua Hùng.