Thái Lan đang cân nhắc khả năng trả đũa Indonesia sau khi nước láng giềng Đông Nam Á ban hành lệnh cấm nhập khẩu một số mặt hàng nông sản tươi của Thái Lan, trong đó có nhãn và sầu riêng.
Hoa quả Thái Lan bày bán tại Indonesia |
Lệnh cấm của Indonesia được ban hành đúng thời điểm các loại hoa quả nhiệt đới của Thái Lan vào mùa thu hoạch chính vụ, dẫn tới nguy cơ khủng hoảng thừa do bế tắc đầu ra. Phát biểu với báo chí, Bộ trưởng Thương mại Thái Lan Sontirat Sontijirawong đã trấn an người dân và cho biết Bộ đang đánh giá ảnh hưởng sau động thái từ Indonesia cũng như xem xét biện pháp đáp trả. Ông Sontirat nhấn mạnh việc áp đặt rào cản thương mại vào đúng vụ thu hoạch với đối tác là “hành động không đẹp”, nhất là những mặt hàng nhạy cảm như hoa quả tươi vốn có thời gian bảo quản sau thu hoạch rất ngắn.
Trước đó, Cục trưởng Cục Đàm phán thương mại Thái Lan Auramon Supthaweethum cũng cho biết, cơ quan này đang chuẩn bị phương án trả đũa động thái cấm nhập khẩu trái cây của Indonesia. Theo ông, Chính phủ Thái Lan cam kết sẽ ban hành lệnh kiểm soát nghiêm ngặt đối với những mặt hàng xuất khẩu của Indonesia, kể cả tình huống xấu nhất là đóng cửa thị trường. Quyết định này nếu được áp dụng sẽ có nguy cơ lan rộng ra các mặt hàng khác, gây ra cuộc chiến thương mại trên diện rộng giữa hai nước. Tuy nhiên, ông Auramon Supthaweethum cũng khẳng định Thái Lan vẫn sẽ ưu tiên giải pháp tối ưu mà không vi phạm các nguyên tắc cũng như luật pháp thương mại quốc tế, thông qua tham vấn từ nhiều cơ quan chuyên môn và sẽ đưa ra biện pháp ngay trong tháng này.
Từ đầu năm đến nay, Chính phủ Thái Lan và Indonesia đã tổ chức nhiều cuộc họp để giải quyết khúc mắc về thương mại ở cấp Bộ trưởng nhưng không đạt được thỏa thuận nào. Năm 2016, Chính phủ Indonesia từng chỉ cho phép Thái Lan xuất khẩu sầu riêng sang nước này trong thời gian đúng 1 tháng nửa đầu năm, số lượng không hạn chế. Lý do Jakarta đưa ra là cần bảo vệ sản phẩm sầu riêng trong nước trước nguy cơ bị rớt giá khi mặt hàng trái cây rất được ưa chuộng của Thái Lan xuất hiện trên thị trường Indonesia.
Kim ngạch thương mại song phương giữa hai quốc gia ASEAN này đạt trung bình 16,2 tỷ USD/năm, liên tục trong 5 năm qua. Năm 2017, kim ngạch thương mại hai chiều tăng 11,5% so với năm trước đó. Năm 2018, tính đến hết tháng 4, kim ngạch thương mại hai chiều đã tăng 14,7% so với cùng kỳ năm ngoái, tương đương 6 tỷ USD, trong đó các mặt hàng xuất khẩu của Thái Lan luôn tăng trưởng cao hơn đối tác Indonesia.