Trụ sở UBND và HĐND TP Hồ Chí Minh |
Trả lời báo chí về lý do “một mình một kiểu” này, Chánh Văn phòng UBND TP Hồ Chí Minh Hà Phước Thắng cho biết, thành phố có dân số thực tế hơn 13 triệu người, khối lượng công việc của các cơ quan hành chính, đặc biệt là cơ quan tham mưu, giúp việc rất lớn. Vì thế, lãnh đạo TP Hồ Chí Minh đã quyết định thực hiện Nghị quyết số 580 theo lộ trình 2 giai đoạn. Trong đó, giai đoạn 1 từ 2019 - 2021, hợp nhất Văn phòng Đoàn ĐBQH và Văn phòng HĐND thành phố; giai đoạn 2 sẽ có sơ kết, rút kinh nghiệm và tập trung triển khai.
Chánh Văn phòng UBND TP Hồ Chí Minh khi cung cấp cho báo chí những thông tin trên đây, có lẽ đã quên mất một điều: Mô hình và lộ trình đang được triển khai tại địa phương này hoàn toàn không liên quan gì đến Nghị quyết số 580. TP Hồ Chí Minh không phải là đang thực hiện một phần Nghị quyết số 580 mà nói cho đúng bản chất là hoàn toàn làm trái với Nghị quyết này ở cả 2 yêu cầu cốt lõi: Mô hình thí điểm và thời gian thí điểm. Mô hình thì như đã nói ở trên. Còn thời gian thí điểm, Khoản 2 Điều 1 Nghị quyết số 580 nêu rất rõ: Thực hiện từ ngày 1.1.2019 đến hết ngày 31.12.2019 - nhưng khi về đến TP Hồ Chí Minh lại đã được chia thành 2 giai đoạn, trong đó, giai đoạn 1 kéo dài tới 3 năm - dài gấp 3 lần thời gian thí điểm theo yêu cầu của Ủy ban Thường vụ Quốc hội - và giai đoạn 2, qua thông tin của Chánh Văn phòng UBND thành phố thì thậm chí còn không biết sẽ thực hiện trong bao lâu.
Cũng theo ông Hà Phước Thắng, với sự tham mưu của Sở Nội Vụ, TP Hồ Chí Minh đã hợp nhất Văn phòng Đoàn ĐBQH - Văn phòng HĐND thành phố và “có kiến nghị với Bộ Nội vụ lộ trình thực hiện trong thời gian sắp tới; UBND thành phố cũng đã báo cáo Ban Thường vụ Thành ủy và chuẩn bị các nội dung thực hiện trong thời gian tới một cách phù hợp với điều kiện hoạt động của các văn phòng” – điều này trái ngược hoàn toàn với yêu cầu tại Khoản 3 Điều 8 Nghị quyết số 580 “trong quá trình thực hiện, nếu phát sinh những vấn đề vướng mắc, UBND cấp tỉnh nơi thực hiện thí điểm báo cáo Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chính phủ để hướng dẫn”. Một chi tiết khác chưa được ông Hà Phước Thắng đề cập là chỉ ít ngày sau khi Ủy ban Thường vụ Quốc hội ban hành Nghị quyết số 580 (ngày 4.10.2018), hầu hết địa phương trong danh sách thí điểm đều đã nghiêm túc triển khai thực hiện. Nhưng với TP Hồ Chí Minh thì đến ngày 1.12.2018, Đảng đoàn Quốc hội đã phải có Công văn số 1604 gửi Ban Thường vụ Thành ủy TP Hồ Chí Minh đề nghị triển khai thực hiện thí điểm hợp nhất 3 Văn phòng theo đúng tinh thần Nghị quyết số 580.
Thí điểm hợp nhất 3 Văn phòng Đoàn ĐBQH, HĐND và UBND cấp tỉnh là chủ trương lớn của Trung ương để từ đó có thể tìm ra mô hình hợp lý nhất, hiệu quả nhất đối với các cơ quan tham mưu, giúp việc, phục vụ Đoàn ĐBQH, HĐND và UBND cấp tỉnh và thực hiện ổn định, dài lâu. Việc thực hiện nghiêm túc chủ trương thí điểm tại một địa phương có vai trò, vị trí, quy mô dân số, trình độ phát triển như TP Hồ Chí Minh sẽ cung cấp cơ sở thực tiễn hết sức quan trọng để xác định mô hình hợp nhất 3 Văn phòng có hợp lý không, hoặc nếu không hợp lý thì sẽ có những bất cập như thế nào, đòi hỏi phải có một mô hình khác như thế nào. Chính vì thế, việc triển khai thí điểm theo một mô hình riêng của địa phương này không chỉ trái với Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội và chủ trương của Trung ương mà còn ảnh hưởng đến kết quả thí điểm chung.
Ủy ban Pháp luật, trong báo cáo thẩm tra về kết quả thực hiện thí điểm đã đề nghị Chính phủ phải làm rõ cơ sở pháp lý của việc thí điểm mô hình hợp nhất 2 Văn phòng ở TP Hồ Chí Minh và các căn cứ để xác định chức năng, nhiệm vụ, cơ cấu tổ chức của Văn phòng Đoàn ĐBQH và HĐND thành phố. Ủy ban Pháp luật cũng đề nghị, phải bổ sung, làm rõ trách nhiệm của các bộ, ngành có liên quan và các cấp ủy đảng, chính quyền ở các địa phương thực hiện thí điểm trong việc lãnh đạo, chỉ đạo triển khai thực hiện chủ trương của Trung ương. Cho ý kiến về kết quả thí điểm tại Phiên họp vừa qua của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội Tòng Thị Phóng cũng nghiêm khắc yêu cầu Chính phủ phải đánh giá, kiểm điểm tại sao TP Hồ Chí Minh không thực hiện Nghị quyết của Trung ương, Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội.
Vậy nên, thưa ông Chánh Văn phòng, cần gọi cho đúng bản chất của việc TP Hồ Chí Minh không thực hiện, không chấp hành Nghị quyết của Trung ương, Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ chứ đừng “vụng chèo khéo chống”. Như lời căn dặn của Chủ tịch Hồ Chí Minh “thật thà nhận, công khai nhận trước mặt mọi người những khuyết điểm của mình để tìm cách sửa chữa” thì mới ngày càng tiến bộ được!
